عملکرد نمایندگان خوزستان در مسابقات قرآن/ از تأثیر نمره تجوید تا احساس بی‌نیازی به آموختن بیشتر
گروه فعالیت‌های قرآنی ـ نشست بررسی عملکرد نمایندگان استان خوزستان در رشته قرائت در چهل و یکمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم به میزبانی ایکنا خوزستان با حضور مهدی دغاغله و سیدجاسم موسوی برگزار شد.
به گزارش ایکنا از خوزستان، نشست بررسی عملکرد نمایندگان استان خوزستان در رشته قرائت در چهل و یکمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم به میزبانی ایکنای خوزستان برگزار شد.
نظرتان درباره مسابقات قرآن و شرکت‌کنندگان خوزستانی چیست؟
در این نشست مهدی دغاغله، داور بین‌المللی قرآن کریم و پیشکسوت قرآنی، به بیان دلایل عدم رتبه‌آوری نمایندگان استان و همچنین شرایط بهتر شدن قاریان پرداخت و گفت: این نکته‌ای که می‌خواهم بگویم خیلی ظریف است؛ باید بگویم که تجوید اجتهادی است؛ این را همه می‌دانند که قاریان مصری تجویدشان مثل هم نیست. این مسائل تجویدی بین قاریان مطرح و سرشناس جهان اسلام یک رِنج (رده‌بندی) دارد که ما این رِنج را در ایران محکم بسته‌ایم و این نقطه را تجوید تهران بسته است. اکنون همه استادان تجوید ما که مطرح هستند و اتحادنظر دارند همه از پایتخت هستند.
قرائت همه از جمله کُرد، بوشهری یا عرب را با یک خط‌‌‌کش می‌سنجند؛ این یکی از عواملی است که علی‌رغم اینکه قاریان خوزستان با زبان عربی آشنایی دارند تا خودشان را با تجوید تهران هماهنگ نکنند نمره تجوید را نمی‌گیرند. من مطمئنم اگر داور تجوید مسابقات یک مصری باشد نمرات مشابه می‌دهد چون می‌داند که هر کس به شیوه خاصی می‌خواند و همه آنها هم پذیرفته است اما ما فقط یکی از اینها را می‌پذیریم.
قاریان می‌گویند داوران به ما نمره نمی‌دهند. نظرتان چیست؟
این موضوع از سوی قاریان خوزستانی بیان می‌شود که می‌گویند داوران به ما نمره نمی‌دهند. البته از روی غرض نیست، بلکه جنبه روانی دارد.
من به عنوان جلسه‌دار و معلم قرآن وقتی شاگردی دارم که به صورت ویژه روی او کار می‌کنم، به تلاوت‌های او دقت می‌کنم و مواردی را که لازم است اصلاح می‌کنم. در مقایسه بین او و همتایانش در استان‌های دیگر می‌بینم که او در سطح بالاتری قرار دارد. براساس این شناخت وقتی در مسابقات می‌خواند ممکن است اجرای او در حد و اندازه مسابقات کشوری نباشد اما من آن سابقه تلاوت‌ها و مانورهای لحنی را در ذهن دارم و از لحاظ ذهنی آن تلاوت‌ها را با اینها قیاس می‌کنم و بدون غرض نمره‌ای می‌دهم که خالی از سابقه ایشان در ذهن من نیست.
من این موضوع را برای خودم عنوان کردم؛ دوستان تهرانی که می‌آیند داوری می‌کنند همه جلسات دارند. وقتی که شرکت‌کنندگان از استان‌های مختلف اجرا می‌کنند چون هیچ پیش‌زمینه‌ای از آنها ندارند همان‌گونه می‌شنوند که سابقه دارند. اما شاگردان خودشان را هر چند هم که اجرای مسابقه‌ای خیلی بالایی نداشته باشند با همان پیش‌زمینه می‌شناسند. به همین دلیل خودبه‌خود نمره بالا می‌رود.
اینکه داوران تهرانی به قاریان تهرانی نمره بیشتر و به ما نمره کمتر می‌دهند این را به حساب بی‌تقوایی نمی‌گذارم، بلکه آن را ضعف مسائل روانی می‌دانم و داور نمی‌تواند خود را از آن پیش‌زمینه خلاص کند.
یک عامل دیگر هم در این فرایند خودمان هستیم؛ این نیست که بگوییم اشکال از سیستم، مسابقات یا داوران است و حتماً این مسائل باعث عدم رتبه‌آوری شده است بلکه تلاش ما باید بیش از اینها باشد.
نهادهای قرآنی و فرهنگی در استان باید بیشتر حمایت کنند نه اینکه قاری منتخب و برگزیده که برای مسابقات کشوری اعزام می‌شود مشکل هزینه رفت‌وآمد داشته باشد و به او بگویند هزینه بلیت هواپیما را نمی‌دهیم. فقط هزینه بلیت اتوبوس را می‌دهیم. این فرد بیست ساعت در اتوبوس است و وقتی که می‌رسد آنجا از او انتظار می‌رود تا تلاوت فاخر مسابقه‌ای را اجرا کند. معلوم است که نمی‌تواند و این طبیعی است.
تأثیر حالت روانی نمره بیشتر است یا نمره تجوید؟
تأثیر حالت روانی نمره در مجموع است اما مورد دوم تنها در تجوید است؛ نمره تجوید سرنوشت‌ساز و تعیین کننده است.
این را هم بگویم، این حرف‌هایی که می‌زنیم تحلیل است و نقد نیست چون حقیقت موجود است. انتظار ندارم کسی دلخور شود بالاخره آنجا پایتخت و ویترین کشور است.
برای این مسئله چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌دهید؟
درباره این موضوع باید بگویم که باید انعطاف خود را بیشتر کنیم. از طرف دیگر افراد تأثیرگذاری که در مسابقات هستند، اکثرا جلسه دارند، می‌شود نهادها و سازمان‌های قرآنی استان این افراد را به استان دعوت کنند و قاریان ما در این جلسات حضور یابند یا اینکه قاریان ما خودشان در جلسات این افراد حضور پیدا کنند و خودشان را عرضه کنند؛ با این کار یک ذهنیتی در این افراد ایجاد می‌شود و یا اگر واقعا ایرادی هم در قرائت قاریان باشد، از طریق این جلسات برطرف شود. این کار برای قاریان ما تاثیرگذار است و بهتر از این است که قاری برای اولین بار با روحیه و امید در مسابقات حاضر می‌شود و رتبه نیاورد، افسرده برمی‌گردد و نداند هم از چه ضربه خورده است.
مسابقات استانی اوقاف خوزستان چقدر در ایجاد پایه قوی برای قاریان تأثیرگذار است؟
مسابقات امسال بی‌نظم‌ترین مسابقات تاریخ خوزستان بود. اما داوری مسابقات استانی اوقاف خوزستان دارای فیلتر خوبی بود. برای اجرای مسابقات و تعیین افراد اعزامی به مسابقات کشوری دو شیوه وجود دارد؛ گاهی مسابقات از لحاظ امکانات خوب برگزار می‌شود اما داوران به گونه‌ای عمل می‌کنند که تعدادی از شرکت‌کنندگان را حذف می‌کنند که بهترین هستند و در شیوه دوم اصلاً مسابقه برگزار نمی‌شود و و تعدادی که همه می‌دانند برتر هستند به انتخاب برای اعزام تعیین می‌شوند که به نظرم دومین شیوه بهتر است چون نتایج بهتر می‌شود.
درباره کمی اختلاف امتیاز میان نفرات اول تا پنجم در مسابقات کشور چه نظری دارید؟
الان این یک معضل است که نفر اول با پنجم اختلافشان هفت صدم باشد و این موضوع خنده‌دار است. معنای این حرف این است که اینها در یک سطح هستند و امکان اینکه بگویید کدام یک اول است نیست. مثل اینکه داوران را مجبور کنید بین منشاوی و عبدالباسط مسابقه برگزار کنند، کسی جرأت ندارد بگوید از اینها چه کسی اول است. فکر می‌کنم بهترین راهش این است که پنج نفر را اول اعلام کنند و برای شرکت در مسابقات بین‌المللی قرعه‌کشی کنند یا معیارهای دیگری غیر از مسابقات را برای اعزام به مسابقات مختلف تعیین کنند مثلاً اعتماد به نفس. من خیلی وقت پیش این پیشنهاد را دادم. چرا باید مسابقات را سخت کنیم تا نفرات اول، دوم و سوم مشخص شوند. اگر مشکل جایزه است تقسیم شود.
باید درباره این مسائل در جلسه کارشناسی برنامه‌ریزی کلان نظر داده شود افراد مؤثر در زمینه تجوید که برای داوری تجوید از آنها استفاده می‌شود.
نکته دیگر اینکه ما عادت کردیم که اگر به کسی بگوییم اگر از 30، 25 گرفتی باید توضیح بدهی که چرا آن 5 نمره کم شده است. این را نمی‌پذیرند و این مشکل را ما داریم. راحت ایرادها را نمی‌پذیرند و از طرف دیگر باید حتما ایراد بگیرید و اگر ایراد نگرفتید معنایش این است که پذیرفته نشده است.
یکی از همین مسائل که بچه‌های خوزستان با آن درگیر هستند بی‌نیازی از آموزش بیشتر یا خودبرتربینی است؛ دیده می‌شود که جلسه قرآن در مکان‌های بزرگ و خوب، با همه امکانات رفاهی مثل سیتم صوتی، روشنایی کامل، رایگان، خوش مسیر و با وقت مناسب برگزار می‌شود، چرا استقبال نمی شود؟
مسابقات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سیدجاسم موسوی، قاری کشوری استان خوزستان و نماینده خوزستان در چهل و یکمین دوره مسابقات سراسری قرآن هم در این نشست بیان کرد: امسال مرحله مقدماتی مسابقات برای اولین بار به صورت ضبط استودیویی در مردادماه و در شهر قم برگزار شد و از بین 71 قاری 16 نفر به مرحله فینال در شهر اراک راه یافتند.
مرحله فینال دارای دو تلاوت 20 دقیقه ای و 5 دقیقه‌ای بود که در دو روز باید اجرا می‌شد. من در روز اول تلاوت 20 دقیقه‌ای و در روز دوم تلاوت پنج دقیقه‌ای را اجرا کردم. انچه از لحاظ فنی مهم به نظر می‌رسد و نتایج نهایی مسابقات را رقم زد قسمت تلاوت 20 دقیقه ای است که به سه نکته در این‌باره اشاره می‌کنم.
قسمت اول مربوط به بخش وقف و ابتدا است؛ در حالی که فاصله بین مرحله مقدماتی تا فینال نزدیک به بیش از یک ماه است و فاصله اعلام قرعه‌های فینال تا اجرا یک هفته بود، درست در شب قبل از مسابقه در جلسه توجیهی عنوان شد که وقف اضطراری برای داوران در این مرحله ملاک نبوده و نباید قاریان وقف اضطراری داشته باشند.
وقتی وقف اضطراری برداشته شود و قاریان نتوانند وقف اضطراری داشته باشند با وجود اینکه قرعه‌هایی که اعلام می‌شوند ممکن است نصف یک قرعه آیات وقف نداشته باشد و با یک نفس نمی‌شود آن را خواند. در آن یک هفته قبل اجرا برنامه قرائت قاری بسته شده است. در شب قبل از مسابقه برنامه قاری به هم می‌ریزد و بالطبع لحن هم باید تغییر کند. این یکی از عواملی است که شاید خیلی از قرائات خوب تنظیم نشد. وقف و ابتدا هم اجتهادی است. استادان نظرات مختلف دارند و در جلسات توجیهی هم گفته شد که بعضی از آیات را باید به هم ربط دهید. حتی قرآن محشی که برای وقف و وصل توسط شورای قرآن و استادان صاحب‌نظر تدوین شده است هم بر طبق علائم آن وقف و ابتدا داشته باشیم ممکن است داور نپذیرد. در فاصله یک شب نمی‌توان با استادان این موضوع در میان گذاشته شود و از ابتدا وقف و ابتدا چیده شود. به همین دلیل نمره خیلی از دوستان پایین بود و ما نمره 12 از 15 نمره هم داشتیم.
نکته دوم این است که قرعه قاریان این گونه بود که هشت قاری در روز اول تلاوت 20 دقیقه‌ای خود را ارائه کردند؛ با توجه به اینکه قرعه‌ها اعلام شده بود چون بعد از قرائت کارنامه به قاریان داده می‌شد دیگر شرکت‌کنندگان می‌توانستند سلیقه داوران را از روی کارنامه نفر اول شرکت‌کننده در وقف و ابتدا بدانند ولی گفته نشد که دیگر بخش‌ها هم قرار است مسکوت بماند. در شب اول مسابقه از امتیاز و نمره شرکت‌کنندگان زیاد صحبت می‌شد و به همین دلیل افراد بسیاری قرعه را عوض کردند. این ناهماهنگی بود که هیچ امتیازی نباید به بیرون درز پیدا می‌کرد.
نکته سوم که باید درباره سلامت اجرای تلاوت بگویم درباره تلاوت بیست دقیقه‌ای است؛ یک قاری می‌خواهد در فضای سنگین مثل فینال با حضور جمعیت، داوران، استادان و خبرنگارن تلاوت داشته باشد. باید برای سلامت اجرای کسی که توانسته بیست دقیقه تلاوت را مدیریت کند. باید در آیین‌نامه جایی گنجانده شود.
به هرحال از تلاوت خودم راضی هستم. تلاوت خوبی در اراک به خصوص در تلاوت بیست دقیقه‌ای اجرا کردم و به نظر من قسمت نبود. نمی‌شود گفت چرا مقام نیاوردم. بعضی از اشکالات خودم را شناسایی کردم که روی آنها کار می‌کنم تا به مدد و لطف الهی بتوانم در دوره‌های آینده افتخاری را برای استان و جامعه قرآنی کسب کنم.
انتهای پیام
