دانشگاه قرآنی در گرو حوزه قرآنی است/ در چهل سال اخیر فقط از جسم قرآن متنعم شده‌ایم
گروه حوزه‌های علمیه - عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: باید مراتب قرآنی شدن حوزه را آغاز کنیم. تا زمانی که حوزه قرآنی نشود، دانشگاه‌ها قرآنی نمی‌شوند و تا دانشگاه‌ها و حوزه‌ها قرآنی نشوند، جامعه قرآنی نمی‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمرتضی میرکتولی، دبیر مجمع عالی تفسیر، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، با اشاره به فرارسیدن ماه مبارک رمضان در روزهای آتی، بیان کرد: در آستانه بهار اهل ایمان و اهل سیر و سلوک هستیم. سال اهل معرفت با ماه مبارک رمضان آغاز می‌شود.
ماه رمضان؛ آغاز سال اهل ایمان
وی اظهار کرد: سیدبن‌طاووس در کتاب خود با نام «اقبال»، این ماه را به عنوان «غرة الشهور» و «رأس السنة»؛ یعنی آغاز سال اهل ایمان معرفی می‌کند. هر کسی برای خودش آغاز سالی دارد؛ اگر از کودکان بپرسیم آغاز سال چه زمانی است، ماه فروردین را نام می‌برند، زیرا از پول نو، عطر خوش، شیرینی و شکلات و لباس نو خاطره دارند. وقتی از یک کشاورز بپرسیم که بهار شما چه زمانی است، می‌گوید زمانی که من محصول را درو می‌کنم و نتیجه کار خود را می‌گیرم.
دبیر مجمع عالی تفسیر تصریح کرد: ماه مبارک رمضان و شعبان نیز این‌گونه است؛ تمام لحظاتش برای بندگی در این دو ماه مصرف می‌شود. مسئله اصلی این است که ما اهل ایمان رفته‌رفته به آغاز سال می‌رسیم و برای آغاز این سال جدید باید برنامه‌ای داشته باشیم و ببینیم چه لباسی باید بر تن کنیم. قرآن می‌فرماید: «وَ لِباسُ التَّقْوی ذلِکَ خَیْرٌ ذلِکَ».
مهمان ناخوانده خوشایند نیست
وی بیان کرد: مهمانانی در این ماه رمضان داریم، باید دید چه برنامه‌ای برای مهمانان خود داریم و چه کسی را مهمان خواهیم کرد؟ نباید مهمان و مستأجر ناخوانده به خانه آورد که آسایش اهل خانه را سلب کند. مهمانی را باید به خانه بیاوریم که با صاحب‌خانه همگونی و یک‌دلی داشته باشد. مستأجری باید بیاید که با صاحب‌خانه سازگاری داشته باشد. مهمان و مستأجر ناخوانده برای هیچ‌کس خوشایند نیست.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی بیان کرد: باید دید انسان‌هایی که می‌خواهیم در مسیر انسانیت و معنویت و کمال گام برداریم، می‌خواهیم چه کسی را در این خانه راه بدهیم. قرآن می‌فرماید که فردی را بیاورید که با این صاحب‌خانه همراهی و همدلی داشته باشد. صاحب‌خانه نیز همان علوم فطری و الهی است که در نهاد انسان و سرشت انسان نهادینه شده است.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: خداوند می‌فرماید که انسان را یک صحنه و لوح خالی خلق نکرده‌ام، صحنه دل خالی نیست و روح که تهی نیست. این حرف برای اگزیستانسیالیسم‌ها بود که می‌گفتند فطرت انسانی خالی است، بعد می‌تواند آن را در مسیر زندگی پر کند و این کتاب را بنویسد، اما قرآن این را نمی‌گوید، بلکه قرآن می‌گوید «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها».
عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: پس یک‌سری علوم فطری و ذاتی داریم که حضرت حق این علوم را در نهاد ما قرار داده و این سرمایه درونی را به ما ارزانی داشته است. حالا می‌خواهیم مهمانی را دعوت کنیم؛ اگر مهمانی را دعوت کنیم که با صاحب‌خانه هم‌خوانی داشته باشد و ما را به‌سمت علوم فطری ببرد، تأثیر آن بسیار زیبا می‌شود. برای مثال، آدمی از آب گوارا خوشش می‌آید، از بوی خوش لذت می‌برد و از صحنه‌های زیبا و دل‌انگیز به ابتهاج و نشاط می‌رسد، زیرا درون انسان، فطرتی به نام زیبایی‌پرستی، حق‌پرستی و عدالت‌جویی وجود دارد.
استخراج دفینه‌های درون انسان
وی ادامه داد: اگر علوم دانشگاهی، حوزوی و معارف از یک سرچشمه حیاتی بیاید که با این سیستم سازگاری داشته باشد، مستأجر و صاحب‌خانه زندگی خوشی خواهند داشت. فرد به دنبال آن می‌رود که از سرچشمهٔ حیاتی بیابد که با این سیستم و مکانیزم انسان سازگاری داشته باشد. در این صورت، این صاحب‌خانه و مهمان زندگی خوش و لذت‌بخشی خواهند داشت، مهمان برای میزبان عزیز می‌شود و حاضر نیست مهمان را راهی کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی تصریح کرد: خداوند فرمود: من این متن را فرستاده‌ام، من انبیا را فرستاده‌ام و متن و کتاب را به دستشان داده‌ام. کار آنها تفسیر کتاب و تشریح ابعاد آن است. انبیا برای این آمدند که دفینه‌های درون انسان را استخراج کنند. انسان گنجینه‌ای از طلا و نقره و مس و اشیای ارزشمند دیگر است. انبیا می‌دانستند که در درون انسان فطرت الهی است و می‌دانستند انسان گنجینه‌ای است که اگر به کمال برسد، فقط خدا را می‌بیند.
دید و بازدید نوروز اهل بیت(ع)
استاد حوزه و دانشگاه گفت: انبیای الهی با دست خالی نیامدند، بلکه همان کسی که خانه درون را پر کرد، آن کتاب در دست انبیا را نیز همان پر کرد و نوشت و به دست انبیا داد. قرآن کریم دو نزول دارد: یکی به جانان عالم، خاتم انبیا و ختم رسل نزول کرده است؛ دیگری هم نزول به تک‌تک انسان‌ها بوده است. پس خیلی مهم هستیم که خدا می‌خواهد با ما حرف بزند و چه خوب است در فصل بهار بیاید. در نوروز اهل‌بیت (ع) بیاید تا بنشینیم و دید و بازدید را تازه کنیم.
دبیر مجمع عالی تفسیر افزود: در آغاز سال باید دید و بازدید را تازه کنیم؛ اگر کسب حلال در جان انسان و نسل و فرزندان اثر می‌گذارد، فکر حلال و حرام نیز تأثیر می‌گذارد. خوراک فکری حلال و حرام هم همین‌طور است؛ اگر انسان مواد غذایی فکر را از سرچشمه سالمی بگیرد، فکر حلال زندگی و وجودش را تطهیر می‌کند. اما یک فکر آلوده چنانچه علمی را از مرکز شیطانی بگیرد و به درون جان بریزد، مانند ویروسی است که اگر وارد بدن شود برنامه‌ها را به هم می‌ریزد.
قرآن کریم؛ میهمان عزیز خانه دل
وی اظهار کرد: قرآن ابعاد و ویژگی‌هایی دارد. حضرت حق قرآن را در چندین آیه به نور تشبیه می‌کند و می‌فرماید که کتابی روشن و نوری از آسمان فرستادیم؛ به این کتاب ایمان بیاورید. این کتاب را باید باور داشته باشیم و این همسایه عزیز را به زندگی خود راه بدهیم.
حجت‌الاسلام میرکتولی بیان کرد: خداوند در سوره مبارکه نساء فرمود: قرآن نوری مبین است. زیباترین چیز در عالم ماده، نور است؛ به ویژه نور خورشید که 98 درصد انرژی کرهٔ زمین از آن است. این نور ویژگی‌های زیادی دارد که اولین ویژگی‌اش حیات‌بخشی است. حیوانات، گیاهان و موجوداتی که حیات دارند این انرژی را از خورشید می‌گیرند.
حیات حقیقی در عصر جاهلیت مدرن
وی عنوان کرد: عصر ما عصر جاهلیت مدرن است و عصر پیامبر(ص) عصر جاهلیت قرون وُسطی و قبل از آن بوده است؛ اگر بخواهیم حیات جاودانه پیدا کنیم، قرآن می‌فرماید که سخن خدا و پیامبر(ص) را گوش دهید؛ همان‌طور که حیات مادی در پرتو نور خورشید است، حیات انسانی نیز در پرتو نور قرآن کریم است.
عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم تصریح کرد: دومین ویژگی نور، حرکت سریع در عالم است و امواج نور در هر ثانیه سیصد هزار کیلومتر را می‌پیماید؛ قرآن کریم نیز به سرعت عجیب و غریبی در عالم انسانی رشد کرد. این سرعت عجیب برای مستشرقان و محققان تاریخ عجیب و چشمگیر است که قرآن چطور توانسته در فاصله دو دهه مسلمانان را با این سرعت به‌سمت خود جذب کند و از این مردم بی‌برنامه، بی‌فرهنگ و بی‌هویت، ملتی با تمدن بزرگ بسازد و یک تمدن بزرگ انسانی را شکل دهد.
وی بیان کرد: حرکت سریع قرآن بدان‌گونه بود که این ملت تا سال 92 هجری، بتوانند قلب اروپا و اسپانیا را فتح کنند، دوسوم جهان شناخته شده را بگیرند و کمر دو امپراطوری بزرگ ایران و روم را بشکنند. همین مردم جاهلی که چهل سال یکدیگر را برای یک شتر می‌کشتند، امروز دو امپراطوری جهان را در شرق و غرب فتح کردند.
صعود تمدن اسلامی در پرتو تعالیم قرآن
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی اظهار کرد: این ویژگی دوم قرآن بود که سرعت چشمگیری را تا صد سال اول در پیشرفت و تسخیر زمان و مکان در کره زمین داشته است. در آیهٔ 25 سوره مبارکه توبه آمده است: قرآن همه‌جا را در مدت کوتاهی گرفت. این ویژگی مهم قرآن بود؛ تا زمانی که این ویژگی قرآن بود و تا زمانی که مردم در پرتو تعالیم قرآن زندگی می‌کردند، عصر طلایی و صعود تمدن اسلامی را شاهد بودیم.
وی افزود: از قرن دوم به این طرف که قرآن از متن مطالعات و زندگی مسلمانان فاصله می‌گیرد، دوران انحطاط و سقوط تمدن اسلامی و از دست‌دادن سرزمین‌ها را شاهدیم تا عصر مغول که دیگر در نهایتِ نقطه انحطاط تمدن اسلامی قرار می‌گیرند. این نشانگر قرب و بعد ملت‌ها به تمدن اسلامی بود؛ حکومت‌های بنی‌امیه و بنی‌عباس به ده درصد از قرآن عمل می‌کردند و این قدر توانستند پیشرفت کنند.
دبیر مجمع عالی تفسیر بیان کرد: در انقلاب‌‌های اسلامی هرچه به آیات الهی و احکام حیات‌بخش اسلام عمل کردیم، به پیشرفت رسیدیم و هم ازنظر زمانی، مکانی و تمدنی هر موقع خواستیم که به دین و آیین، خودمان و هوای نفسمان عمل کنیم و احکام الهی را کنار بگذاریم، در واقع به جاهلیت جدید روی آوردیم و قافله را باختیم.
نجات از پرتگاه‌های خطرناک
وی اظهار کرد: سومین ویژگی نور، نجات دادن انسان از ظلمات و پرتگاه‌های خطرناک است؛ اگر انسان در تاریکی قدم بزند، در خظر سقوط است، اما انسان با نور نجات پیدا می‌کند. در جامعه انسانی این گونه است؛ ظلمت، شرک و کفر، بی‌عدالتی و تبعیض، فسادهای اخلاقی و تجاوزهای ویرانگر و پایمال کردن حقوق انسان‌های بی‌کس‌وکار چیزهایی است که جامعه بشری را رنج و آزار می‌دهد. چه کسی می‌خواهد بشر را نجات دهد؟
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی بیان کرد: سازمان‌های حقوق بشری، سازمان‌های ملل و شورای امنیت، افرادی که به‌جز قطع‌نامه برای محکوم کردن، برای بشر کاری نکرده‌اند، نمی‌توانند بشر را نجات دهند. از طرفی قطع‌نامه‌هایشان نیز علیه بشر است و بلای جدیدی را بر سرشان می‌آورد. امروز شاهد هستیم جنگ چهار سال یمن با بیست میلیون انسان آواره و گرسنه که کسی به فریاد آنها نمی‌رسد.
وی افزود: در میانمار، سوریه، عراق، کشورهای آمریکای جنوبی و دیگر نقاط دنیا نیز کسی به فریاد بشر بی‌کس نمی‌رسد. قرآن کریم می‌تواند بشر را از دنیای تاریکی، که گرفتار آن شده است، نجات دهد. این ویژگی سوم نور است که می‌توان سنخیت آیات را به دست آورد.
در چهل سال اخیر فقط از جسم قرآن متنعم شده‌ایم
عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: مطلب دیگر این است که قرآن کریم جسم و روحی دارد. جسم قرآن همین الفاظ عربی و زیباست که در قالبی شگفت‌انگیز طراحی و نزول یافته است. این ساختار جسمی قرآن و زیباست؛ اما قرآن یک روح هم مانند همهٔ عالم و انسان دارد که جسم و روح دارند. برخی از انسان‌ها جسم زیبا و معطر دارند، اما دارای روحی مشمئزکننده و آلوده‌اند؛ برخی ظاهری زیبا و باطنی آراسته‌تر دارند و دریایی از معرفت و مردانگی در آن‌هاست که هرچه بیشتر به آنها نزدیک می‌شویم، عشق به آنها بیشتر می‌شود؛ قرآن نیز این‌گونه است. متأسفانه در این چهل سال به جسم قرآن نزدیک‌تر بوده‌ایم.
وی تصریح کرد: در این چهل سال بعد از انقلاب، به جسم قرآن خیلی نزدیک شدیم و از بوی جسم قرآن نشاط گرفتیم؛ ولی به روح قرآن که تدبری در آیات الهی، تفسیر آیات ربانی و شرح کلام دوست است، نزدیک نشده‌ایم تا با این روح انس بگیریم. چه دریای عمیقی از معارف و کمالات در این کتاب عزیز است. چندهزار مؤسسهٔ قرآنی در این کشور فقط به لفظ قرآن پرداخته‌اند و قرآن در حد حلق و دهان، و تجوید و روخوانی در این کشور رشد کرد.
معارف قرآن در بطن کار نهادهای تبلیغی باشد
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی گفت: قرآن که کتاب روخوانی نیست، کتاب عمل و هدایت و باب معرفت الله است؛ اگر قرآن نبود، بشر نمی‌توانست به حقیقت الهی دست یابد. این آغاز آسال را این‌گونه شروع کنیم. تقاضای من از نهادهای تبلیغی و فرهنگی کشور این است که بحث معارف و تفسیر قرآن را در متن کار قرار دهند. تفسیر قرآن در پرتو کلام عصمت و طهارت می‌تواند بشر کنونی را از دنیای ظلمت به دریای نور هدایت کند.
وی متذکر شد: مجمع عالی تفسیر افتخار دارد که در این وادی وارد شود و دوره‌های مهارت‌افزایی و دانش‌افزایی تفسیر قرآن کریم را در دوره‌های یک‌ساله راه‌اندازی کند. سه سال است که این آموزش‌ها در بخش خواهران و برادران و سطح آموزش‌های عالی بعد از سطح سه حوزه، برای طلاب در یک دوره یک‌ساله با همکاری ستاد تفسیر آقای قرائتی در حال انجام است. تاکنون سه دوره انجام شده و این دوره‌های کوتاه‌مدت، پودمانی، یک‌ماهه و صد ساعته در استان‌های تهران و اصفهان برگزار شده است. در ایام تابستان در چند استان دیگر هم انجام می‌شود؛ این دوره‌ها برای استادانعلمیه نجف، لبنان وسوریه نیز انجام می‌شود.
دبیر مجمع عالی تفسیر بیان کرد: در این سه سال صد تن از طلاب خواهر و برادر را از آموزش‌های سطح عالی داشته‌ایم؛ دوره‌های آموزشی سه ساله تفسیر را نیز داریم. امسال دوره‌های دوساله میان‌مدت را با همکاری استادان مجرّب مجمع عالی و ستاد تفسیر خواهیم داشت. گام دیگر مجمع تفسیر، برگزاری کرسی‌های‌های دروس آزاد تفسیر و علوم قرآن در سطح حوزهٔ علمیه قم است که آمار آن در مدت یازده سال به 610 درس رسیده است و همه اینها در سطح عالی و خارج حوزه علمیه است.
حوزه علمیه قم به بالندگی رسیده است
وی افزود: امسال کرسی‌های معارف نهج‌البلاغه و شرح صحیفه سجادیه در سطح حوزه حدود پنجاه درس در سطح عالی حوزه راه افتاده و در حال انجام است. استادان سطح عالی و خارج در قم در حال تدریس هستند. امروز حوزه علمیه قم به بالندگی رسیده است که 120 درس علوم تخصصی قرآن را در شاخه‌های مختلف و 24 درس در حوزه آیات و احکام دارد و هشتاد سوره از سوره‌های قرآن به‌صورت تفسیری-تربیتی در حوزهٔ بحث اجتهادی و تفسیر اجتهادی می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی اظهار کرد: این آمار مهمی است که 80 مورد از 114 سوره قرآن هر روز بالفطر بحث می‌شود. شاید در حوزه علمیه قم ده سال قبل، فقط یک درس آیت‌الله جوادی آملی بود؛ اما امروز هفتاد کرسی درس در تمام هفته در حوزه علمیه و هشتاد درس در دو الی سه روز هفته داریم؛ باقی دروس هم یک روز در هفته برای طلبه‌ها ارائه می‌شود. این آمار مهمی است که حوزه هیچ‌وقت به این بالندگی نرسیده بود.
وی گفت: خروجی این‌همه درس و بحث، میوه‌هایی است که در پایان سال جاری از این باغ می‌چینیم و آن میوه‌ها، اعزام 160 استاد به مراکز استان‌ها و شهرهای ایران و بعضی از کشورهای خارجی، مانند کشورهای آسیای میانه، آسیای صغیر و کشورهای عربی و اروپاست که سال قبل نیز انجام شد و امسال نیز چنین برنامه‌ای را داریم که از طرف سازمان فرهنگ و ارتباطات به این کشورها می‌روند. سال گذشته نیز همین تعداد اعزام شده‌اند و امسال شصت نفر از مبلّغان با همکاری اوقاف اعزام می‌شوند و تعدادی با همراهی سازمان تبلیغات و دفتر تبلیغات اسلامی قم اعزام خواهند شد.
عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: امید است این تعداد از استادانبا تعاملات افزایش یابد و به دویست نفر برسد که این دستاورد مهمی است. استاد به دانشگاه، حوزه‌ها و مراکز نظامی وارتش و سپاه و نیروی انتظامی می‌رود و در شبکه‌های استانی، آموزش و پرورش و دانشگاه نقد نظریات معرفتی دکتر سروش و دیگران و در بخش‌های مختلف و خصوصاً مساجد و مراکز تلاوت قرآن تفسیر گفته می‌شود.
وی افزود: استاد در این طرح طی یک ماه در بیست نقطه، بیش از صد جلسهٔ تفسیر دارد. این تجربه‌ای است که تا 70 سال گذشته نبوده است. سال قبل هشت‌هزار ساعت برنامه معرفتی قرآن از سوی استادان سطح عالی و خارج حوزه که مفسر بوده‌اند، گفته شده و این آمار ارزنده است که میوه درخت تنومند کاشته‌شده در حوزه است و امیدواریم که میوه را بدهد.
پیگیر تولید برنامه‌های گفتمان‌محوریم
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی اظهار کرد: بخش دیگری از فعالیت مجمع عالی، تأسیس مرکز رسانه‌ای است که به نام شورای رسانه‌ای تفسیر نام نهاده‌ایم؛ همچنین اخیراً باشگاهی به نام باشگاه تفسیرنویسان جوان نیز تأسیس شد که برای طلبه‌های جوان و قلم زدن این شورا آغاز به فعالیت کرد. رسالت آن تولید برنامه‌های معرفتی و قرآنی است که شصت برنامه با بخش‌های کوتاه صوتی و تصویریِ شصت‌دقیقه‌ای است و ماه رمضان امسال روی آنتن می‌رود. به دنبال این هستیم که برنامه‌های کارشناس‌محور در گفتمان دینی با حضور دانشجویان داخلی و خارجی راه بیندازیم.
فرهنگ‌سازی؛ مهم‌تر از تأسیس مدرسه پژوهشی
وی گفت: به غیر از اینکه استاد اعزام می‌کنیم، می‌خواهیم این فرهنگ را به استان‌ها منتقل کنیم. در حقیقت، استاد می‌رود و این فکر را به حوزه‌های علمیهٔ استانی منتقل می‌کند و می‌گوید برای احیای کلام الهی، انتشار نور و زنده کردن بیماران و غفلت‌زده‌ها و مردگان برخیزید؛ این بحث قطعاً مهم‌تر است. بحث فرهنگ‌سازی در حوزه‌های علمیهٔ نجف و علمیه استان‌ها و شهرستان‌هاست که در این طرح به سرانجام می‌رسد. این بحث فرهنگ‌سازی مهم‌تر از تأسیس یک مرکز و مدرسه پژوهشی و علمی است.
دبیر مجمع عالی تفسیر متذکر شدما در این بخش فعالیت می‌کنیم؛ رفع معضلات اقتصادی جامعه برعهده فعالان اقتصادی است و مشکل کار، نبود نقدینگی و بحران ارزش نقدینگی کار ما نیست، در حقیقت، می‌خواهیم نرخ و ارزش انسان را بالا ببریم و آمار طلاق و زندانی‌ها پایین بیاید. بخشی از کار ما این است که مفسّر به زندان‌ها بفرستیم. ماه رمضان سال گذشته و نیز ماه محرّم این طرح فعال بود و امسال دوره‌های آموزشی برای مسئولان فرهنگی زندان‌ها داریم. اعزام مفسر به مرکز زندان و مرکز نیروی انتظامی و صحبت پیرامون برخورد با متخلفین و اقشار جامعه بخش‌هایی از کار ماست که اجرا شد و امسال نیز ادامه دارد.
مدینه فاضله با مسئولان قرآنی شکل می‌گیرد
وی ابراز امیدواری کرد: امید است از این زندان و ظلمتکده بیرون بیاییم و این فقط با تمسک به دو چیز مهم، یعنی کتاب و عترت فرهنگ‌سازی می‌شود. این راهی است که می‌توانیم خود و فرزندان و خانواده و جامعه خودمان را نجات دهیم. جامعه‌ای می‌تواند اهل نجات باشد که نه فقط بگوید رهبر من قرآنی باشد. البته این توقع به جایی است و باید مسئولان و مدیران جامعه الهی و قرآنی باشد؛ مسئولین باید متخلق به اخلاق، دست پاک و چشم پاک باشند. اینها توقع درستی است و جامعه‌ای می‌تواند مدینهٔ فاضله باشد که هم مسئولان ارشد و مدیران رده پایین، هم تک‌تک آحاد جامعه قرآنی باشند. ما چطور می‌توانیم از همه انتظار خوبی داشته باشیم، ولی خودمان خوب نباشیم!
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی بیان کرد: آن‌وقت این جامعه، مدینه فاضله و جامعه‌ای مهدوی می‌شود که اگر بیست میلیون نفر کنار هم جمع باشند، مانند دوران اربعین -زن و مرد و پیر و جوان- هیچ‌کس در حریم دیگری نمی‌رود، دیگری را آزار نمی‌دهد. همه در حال بذر محبت و اشاعه نور به یکدیگر هستند و نوعی سفر و هم‌زیستی را تجربه می‌کنند که هیچ‌وقت در عمرشان، چه در سفرهای داخلی و خارجی و چه مسافرت‌های خانوادگی، تجربه نکرده‌اند. اینجا تنها جایی است که مردم برای خوبی کردن دست گدایی به‌سوی هم دراز می‌کنند.
وی گفت: این یعنی همان جامعه قرآنی و مدنی که نمونه کوچک آن، خودش را در جغرافیای بزرگی به‌اندازه سی میلیون نشان می‌دهد و می‌تواند خود را به ده میلیارد و حتی سی میلیارد نفر هم برساند. امید است با ظهور امام زمان(عج) به نقطه طلایی برسیم و کار ما باید ایجاد امید و بسترسازی برای ظهور و اتصال انقلاب به انقلاب جهانی امام زمان(عج) باشد.
عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزهٔ علمیه قم در مورد برگزاری کارگاه‌های تفسیر برای دانشجویان گفت: چنین کارگاه‌هایی را برای دانشجویان داریم و مقطع دکتری در این دوره‌های یک‌ساله شرکت کرده‌اند؛ اما امید ما به حوزه است، زیرا از جمعیت هشتاد میلیونی جامعه، به خصوص دینداران و نسل جوان، اعتقادات دینی خود را از حوزه‌های علمیه، مراجع، خطبای نامی و اهل معرفت و سلوک می‌گیرند و اینها عمدتاً حوزوی هستند.
قرآنی شدن دانشگاه در گرو قرآنی شدن حوزه
وی تأکید کرد: تا حوزه قرآنی نشود، دانشگاه‌ها قرآنی نمی‌شوند و تا دانشگاه‌ها و حوزه‌ها قرآنی نشوند، جامعه قرآنی نمی‌شود. باید مراتب را شروع کنیم و حوزه را قرآنی کنیم. از استادانحوزه شروع کردیم و باسوادهای حوزه را در دریای قرآن ریختیم. زمانی اگر کسی در حوزه تفسیر می‌گفت، می‌گفتند سواد ندارد؛ اما امروز کفایه‌گوها و درس‌های خارج‌گوها و فلسفه‌گوهای حوزه تفسیر می‌گویند. پس دیگر این حرف‌ها نیست!
دبیر مجمع عالی تفسیر بیان کرد: وقتی هزار تن از استادان حوزه تفسیری شدند، هشتاد هزار طلبه نیز تفسیری می‌شوند و اگر هشتاد هزار طلبه حوزه سر سفره قرآن، تفسیری و معرفتی شدند، اینها در دانشگاه‌ها که می‌روند، به جای قصه گفتن، تعریف کردن خواب و کرامات و منامات گفتن، آیات حکمت را می گویند. آن‌گاه جامعه جامعه‌ای معقول می‌شود؛ نه اینکه جامعه خواب‌محور، جن‌زده و مجنون عرفان‌های کاذب شود. جامعه‌ای که به‌دنبال آب گواراست، به دنبال نور واقعی است.
قرآن؛ حرفی از هزاران
وی گفت: اگر دانشگاهیان اصلاح و تربیت شوند، دیگر فرد دانشگاهی نمی‌گوید پدر و مادر من نمی‌فهمند و سواد ندارند، بلکه به جایی می‌رسد که احترام به پدر و مادر را در حد توحید و خداپرستی می‌داند، چون قرآن این را می‌گوید؛ اگر این گونه شد و خانواده‌ها و جامعه به این سمت رفت، همه‌چیز به کمال می‌رسد و هیچ راه دیگری وجود ندارد؛ اگر کسی راه دیگری دارد، به ما معرفی کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی تصریح کرد: این کتاب تنها حرفی از هزاران است و اگر می‌خواست همه را بگوید، زیاد می‌شد. قرآن گزیده‌های تاریخ را برای ما گفت؛ احسن قصص فقط قصه یوسف(ع) نیست که بهترین داستان هستی است؛ بلکه همه دویست‌وچند قصهٔ قرآن، زیباترین قصه‌های هستی و انسان‌ساز است. ای کاش! با قرآن آشتی می‌کردیم.
آموزه‌های قرآن به سیاست راه یابد
وی گفت: کاش بعد از چهل سال از انقلاب، قرآن وارد سیاستمان می‌شد؛ اگر قرآن وارد سیاست می‌شد، کاندیداهای ریاست‌جمهوری به افشاگری و تخریب و نابودی یکدیگر نمی‌پرداختند؛ اگر قرآن در اقتصاد ما می‌آمد، وضع اقتصادی ما این‌گونه نمی‌شد که اقتصاد مقاومتی را براساس نظام بانکداری ربوی پایه‌ریزی کنیم و این‌گونه نظام اقتصادی ما فروبریزد؛ اگر آموزه‌های قرآن در نظام بین‌الملل راه می‌یافت، این گونه در برابر استکبار وا نمی‌دادند که این‌گونه در دام اسارت اقتصادی آنها گرفتار شویم. آیات سوره‌های مبارکه را بخوانیم؛ چه تذکراتی به رجال سیاسی و احزاب می‌دهد. خودمان خواستیم به جای خدا بنشینیم و حرف بزنیم و به روش خودمان عمل کنیم.
عضو مجمع عمومی جامعهٔ مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: هر جا که به تمدن قرآن عمل کردیم، دنیا را فتح کردیم. امید است که به این حیات طیبه و تمدن مدینه فاضله، که قرآن و اهل‌بیت(ع) ترسیم کردند، دست یابیم.
وی در مورد رویکردهای مجموعه بیان کرد: بحث بسته‌بندی معرفتی قرآن که با چند تن از استادان در حال انجام است و به جامعه می‌فرستیم، پنج سال است که این طرح انجام می‌شود و امسال سال ششم است که استادان این میوه‌های معطر، گوارا و لذیذ را از آیات قرآن استخراج می‌کنند و در اختیار تشنگان معارف الهی و جویندگان راه وصال می‌گذارند. این ششمین سال است؛ پس به جای اینکه با هم دعوا کنیم، نقشه راهی برگزینیم.
درس تفسیر، سرمایه حوزه علمیه
حجت‌الاسلام‌والمسلمین میرکتولی بیان کرد: ما گلایه می‌کنیم و توقع نداشتیم که کارشکنی کنند و بیازارند. متأسفانه عدهٔ کمی در این راه به ما کمک کردند که ما از آنها به نیکی یاد می‌کنیم؛ ولی عده‌ای که کار و حوزه در دستشان بود، فقط تماشاچی بودند و نه‌تنها تماشاچی، بلکه راهزنی و کارشکنی کردند و از آنها توقع نمی‌رفت. امروز این سرمایه و درس تفسیر حوزه، سرمایه‌ای برای حوزهٔ علمیهٔ قم است که می‌توان این را به‌عنوان یک دستاورد بزرگ برای حوزه‌های علمیهٔ شیعه و جهان اسلام فرستاد.
لزوم پرداختن به روح قرآن
وی گفت: به این فکر نکردیم که چگونه تمدن بزرگی را در پرتو این قرآن بسازیم؛ به دنبال تمدن ایرانی نیستیم. تمدن ایرانی را در زمان ساسانیان و اشکانیان داشته‌ایم. به سمت تمدن قرآنی و انسانی آمده‌ایم؛ اگر این باشد، راه دیگری غیر از راه قرآن وجود ندارد. قرآن هم به این مسابقاتی که اوقاف و جاهای دیگر می‌گیرند، فقط به جسم قرآن پرداخته می‌شود و باید به روح قرآن پرداخته شود.
گفت‌وگو از اکبر پوست‌چیان
انتهای پیام
