«آش اسفندی» دلیجان، بهانه‌ای برای شکرگزاری و بردباری
گروه اجتماعی: از جمله رسومات کهن شهرستان دلیجان آیین «آش اسفندی» به بهانه شکرگزاری از نعمات خداوند نزولات آسمانی و تحولات طبیعت است، همچنین نمادی از صبر در برابر سختی‌ها و مشقات زمستان و نوید بهار.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، منطقه کهن و فرهنگی دلیجان از توابع استان مرکزی با قرار گرفتن در آستانه سال نو شاهد آیین باستانی و جشنی تحت عنوان «آش اسفندی» است، این مراسم از دیرباز هر ساله اسفندماه در آستانه عید نوروز به پاس شکرگزاری از نعمات الهی و نزولات آسمانی برگزار می‌شود.
مراسم «آش اسفندی» هر سال در روزهای آخر بهمن یا اوایل اسفند برگزاری می‌شود اما امسال به دلیل شهادت حضرت زهرا(س) این مراسم به جمعه، 20 اسفندماه موکول شد، مردم به سبک نیاکان خود در پارک مصلای دلیجان گردهم جمع شده و آیین شکرگزاری را به جا می‌آورند، امسال برای سومین سال، مراسم عروسی به سبک و سیاق گذشته دیلیگُن(دلیجان) نیز در این مراسم اجرا می‌شود.
حسین صفری، خالق اثر تاریخ و فرهنگ دلیجان درباره مراسم آش اسفندی به خبرنگار ایکنا گفت: مردم دلیجان ماه اسفند را آغاز تحولات در طبیعت می‌دانند هر سال در نخستین روز از اسفند به منظور شکرگزاری سلامت و بارش نزولات آسمانی این مراسم دیرینه و مذهبی را برگزار می‌کنند مردم از این فرصت برای تحولات درونی نیز بهره می‌گیرند؛ چراکه این تحولات را سرآغاز سعادت می‌دانند.
وی در رابطه با پخت آش اسفندی و سبقه تاریخی آن در دلیجان گفت: در ایران باستان در نخستین روز اسفند مردان به زنان هدیه می‌دادند و بانوان نیز به پاسداشت این هدیه آشی تدارک می‌دیدند. با وجود این همه محبت در این ماه می‌توان ماه اسفند را ماهی مملو از دوست داشتن، بردباری، فداکاری و فروتنی دانست.
صفری تصریح کرد: مردم دلیجان به پاس شکرگزاری آش اسفندی را در منازل خود طبخ می‌کنند. از نظر مردم آش اسفندی نماد برکت است مردم آش را به یاد پشت سر گذاشتن شب‌های بلند و سرد زمستان می‌پزند و نوید فصلی دیگر را در دل خود پرورش و با امیدی مضاعف به استقبال بهار می‌روند.
وی ادامه داد: نامگذاری آش اسفندی به این دلیل است که در روزهایی که برف سنگین و زمستان سخت بر مردم این نواحی چیره می‌شد بانوان، آشی مقوی برای افزایش نیروی بدنی می‌پختند تا در برابر سرما و بوران خانواده را حفظ کنند.
صفری ابراز کرد: با فرا رسیدن اسفند مردم خود را برای تحولات آماده می‌کردند، این جشن به عنوان یکی از نمادهای ارزشمند و وزین میراث فرهنگی است.
صاحب اثر «شوغاتیه خالَه‌زَری» ادامه داد: در آیین کهن و تاریخی پخت آش اسفندی بازی‌های محلی و بومی دلیجان مانند چوب‌بازی، بازی‌های «هیدله‌وایی» انجام می‌شود، یکی دیگر از برنامه‌های این جشن انجام مراسم عروسی به سبک و سیاق کهن است که این مراسم با اجرای رقص محلی با چوب توسط گروه رقص بومی روستای راوه دلیجان که پیشاپیش عروس سوار بر اسب حرکت می‌کند همراه است.
نویسنده کتاب«داستان‌ها و زبانزدهای دلیجانی» در پایان، بابیان اینکه آش اسفندی با هفت نوع حبوبات طبخ می‌شود، اظهار کرد: این مواد ترکیبی از نخود، لوبیاسفید، لوبیا چشم‌بلبلی، لوبیاچیتی یا قرمز، گندم، ماش، عدس است که به همراه مواد دیگری مانند نخود سیاه، مغز گردو، هسته زردآلو، کشمش، چغندر، زردک، سرکه، شیره، نمک، زردچوبه، زیره و پیاز داغ پخت می‌شود.
