بهانه‌های امروزی ترک نماز و سیره حضرت زینب(س)
گروه معارف: شاهد هستیم که به بهانه‌های مخلتف و حتی مضحک نماز به تأخیر می‌افتد، در مراسم عروسی از ترس اینکه آرایش بهم بریزد یا هزار و یک توجیه دیگر نماز را ترک می‌گوییم و حضور در جوار بنده را به حضور در محضر خدا ترجیح می‌دهیم در حالیکه حضرت زینب(س) حتی در مصیبتی چون کربلا ترک واجب که نکرد مستحبات را هم به جا می‌آورد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، همه بزرگی‌هایی که از حضرت زینب(س) روایت می‌شود از جمله نقش ایشان بعد از واقعه عاشورا و جرأت و افشاگری در خفقان بنی‌امیه و تغییر روند تاریخ، از سبک زندگی و نحوه تربیت ایشان ریشه می‌گیرد، نمی‌توان از ریشه خشکیده انتظار برگ و شکوفه داشت، نگاهی به زندگی ساده ایشان به خوبی نشان می‌دهد که بزرگی و منش حتی در روزگار مصائب و کمبودها با جاه و جلال(که بنی‌امیه در نهایت آن بود) میسر نمی‌شود آنچه به ایشان بزرگی بخشید انجام واجبات و مستحباتی بود که خداوند امر فرموده. دین امروز ما نیز همان دین زینب(س) است با این تفاوت که شخصی مانند زینب(س) از راه دین به چنان مرتبه‌ای می‌رسد و ما نیز به جایگاهی که امروز هستیم.
زینب(س) که در لغت، به معنای «درخت نیکو منظر و خوشبو» آمده و معنای دیگر آن «زینت پدر» است - در روز پنجم جمادی الاولی سال پنجم یا ششم هجرت در مدینه منوره دیده به جهان گشود. او سومین فرزند حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) است. در کودکی جد بزرگوار خود، پیامبر اسلام(ص) و با فاصله کمی پس از آن مادر گرامیش حضرت زهرا(س) را از دست داد.
او با نسبی عالی و در سایه تربیتی علوی رشد کرد طوری که او را «عقیله بنی هاشم» می‌گفتند و با القابی چون عالمه غیرمعلَمه، عارفه، موثّقه، فاضله، کامله، عابده آل علی، معصومه صغری، امینةاللّه، نائبةالزهرا، نائبةالحسین، عقیلة النساء، شریکة الشهداء، بلیغه، فصیحه، و شریکةالحسین خطاب می‌کردند.
آن حضرت در علم ـ که از منابع اصیل وحی الهی کسب دانش کرده - و حلم و عبادت و بندگی ـ که از زاهدان و عارفان زمان خود بوده ـ و هوش و ذکاوت و تربیت و منش و فصاحت و بلاغت از نادره‌های روزگار و از شاخصان بنی‌هاشم بود به گونه‌ای که در همان کودکی خطبه مادر بزرگوارش در دفاع از حق خلافت امیرمؤمنان علی(ع) را از بر کرده و آن را روایت می‌کند و خطبه‌های مشهور او پس از واقعه عاشورا در بازار كوفه و مجلس يزيد که یادآور خطبه‌های امیرمؤمنان است در نهایت فصاحت و بلاغت قرار دارد، و عبادت‌هایش که به گفته یکی از مورخان همچون؛«پارسايى و عبادت پدرش على(ع) و مادرش فاطمه(س) بود».
محمد غالب شافعى يكى از نويسندگان مصرى درباره حضرت زینب(س) می‌گوید:« یكى از بزرگترين زنان اهل‌بيت از نظر حسب و نسب، و از بهترين بانوان طاهره كه داراى روحى بزرگ و مقام تقوا، آينه سر تا پا نماى مقام رسالت و ولايت بوده. حضرت سيده زينب دختر على بن‌ابى طالب «كرم‌اللّه وجهه» است كه به نحو كامل او را تربيت كرده بودند او از پستان علم و دانش خاندان نبوت سيراب شده بود تا آنجا كه در فصاحت و بلاغت يكى از آيات بزرگ الهى به شمار مى‌رفت، و در حلم و كرم و بينايى و بصيرت در تدبير كارها در ميان خاندان بنى‌هاشم و بلكه عرب مشهور شد و ميان جمال و جلال، و سيرت و صورت، و اخلاق و فضيلت را جمع‌كرده بود. شب‌ها در حال عبادت و روزها را روزه داشت و به تقوا و پرهيزكارى معروف بود...».
نقش بی‌بدیل آن حضرت در واقعه عاشورا و پس از آن، از وی شخصیتی محوری در جریان قیام امام حسین(ع) و انتقال پیام این قیام به نسل‌های آینده ساخته است.
حضرت زینب(س) در سال ۱۷ه. ق با پسر عموی خود عبدالله فرزند جعفر طیار ازدواج کرد و ثمره این ازدواج بنا بر برخی منابع چهار پسر به نام‌های: علی، عون، عباس، محمد و یک دختر به نام ام کلثوم بود که دو تن از آنها (محمد و عون) در کربلا در رکاب اباعبدالله الحسین(ع) به شهادت رسیدند. آن بانوی بزرگوار سرانجام در در پانزدهم رجب سال 62 هجری با کوله باری از غم و اندوه و محنت و رنج دار فانی را وداع گفت.
درس ماندگار حضرت زینب(س)
روایت شده که در جریان واقعه عاشورا و به ویژه بعد از آن علی رغم تمام آن مصایب هولناک و دلخراش هیچ‌گاه دیده نشده که حضرت زینب(س) از نمازهای واجب و حتی نمازهای مستحب و نوافل خود غافل شود یا به بهانه مصایب وارده از انجام آن سرباز زند.
چنانکه علامه شیخ شریف جواهری در کتاب مشیر الاحزان آورده که فاطمه دختر امام حسین(ع) می‌گوید:«عمه زینب(س) در آن شب (شب دهم محرم) در محراب عبادتش ایستاده دعا می‌خواند و به خدا استغاثه می‌کرد، آن شد که دیدگان هیچ یک از ما به خواب نرفت و آه و ناله‌اش فرو ننشست».
و نیز از حضرت سجاد(ع) روایت شده:
«انَّ عَمَّتی زَینَب کانَتْ تُؤَدّی صَلَواتِها مِنْ قِیام، الفَرائِضَ وَ النَّوافِلَ، عِنْدَ مَسیرِنا مِنَ الکُوفَةِ الَی الشّامِ، وَ فی بَعْضِ المَنازِل تُصَلّی مِنْ جُلُوسٍ لِشِدَّةِ الجُوعِ وَ الضَّعْفِ مُنْذُ ثَلاثِ لَیالٍ؛ لَانَّها کانَتْ تَقْسِمُ ما یصیبُها مِنَ الطَّعامِ عَلَی الاطْفالِ، لِانَّ القَوْمَ کانُوا یدْفَعُونَ لِکُلِّ واحِدٍ مِنّارغیفاً واحِداً مِنَ الخُبْزِ فِی الیوْمِ وَ اللَّیلَة »؛ »همانا عمه ام زینب همه نمازهای واجب و مستحب خود را در طول مسیر ما از کوفه به شام ایستاده می‌خواند و در بعضی از منزل‌ها نشسته نماز خواند و این هم به جهت گرسنگی و ضعف او بود، زیرا سه شب بود که غذایی را که به او می‌دادند میان اطفال تقسیم می‌کرد، چون که آن مردمان (سنگدل) در هر شبانه روز به ما یک قرص نان بیشتر نمی‌دادند.»
سرباز زدن از انجام امور واجب که در رأس آنها نماز است در زمان ما به بهانه‌های واهی که هیچ کدام از آنها حتی ذره‌ای در برابر مصیبت وارده به خاندان نبوت در واقعه عاشورا به حساب نمی‌آید، به کرات دیده می‌شود. از آن بدتر و البته شایع‌تر این است که در بسیاری از مراسم جشن و سرور نظیر مولودی‌ها، جشن تولدها، سالگردهای ازدواج و به ویژه عروسی‌ها به بهانه‌های مضحکی نظیر مشغله زیاد، پذیرایی از مهمان‌ها، به هنگام رسیدن به مراسم، خودداری از ترک مراسم در وقت نماز، ترس از به هم خوردن آرایش و حتی شرم از به جا آوردن نماز در جمع، ادای این واجب الهی به تاخیر افتاده و یا حتی واگذاشته می‌شود.
از جمله درس‌های بزرگ و ماندگار حضرت زینب(س) برای ما این است که تحت هیچ شرطی این فرایض الهی از جمله نماز را که در واقع اتصال به اصل هستی و خدای هستی بخش است، کوچک و ناچیز به شمار نیاوریم و با هیچ بهانه‌ای به تعویق و به تاخیر انداختن آنها را توجیه نکنیم.
در حقیقت در چنین مواقعی همه ما بر سر دوراهی انتخاب قرار می‌گیریم: انتخاب بین دیدار با بنده‌ها و خدای بنده‌ها، انتخاب بین رضای خلق و رضای خالق! در چنین مواقعی حتی به تأخیر انداختن یک واجب بالاخص نماز ما را به همان اندازه از خدای خود دور می‌کند و نشان می‌دهد که در آن لحظه میان خلق و خالق کدام را برگزیده‌ایم.
بشارت شریفی
