مسابقات مانعی بزرگ برای صاحب‌سبک شدن/ علاج کار در جشنواره
گروه فعالیت‌های قرآنی: برنامه امروز افق رادیو قرآن با موضوع «پویش سراسری قرآنیان در راستای ترویج فرهنگ واقعی تلاوت» روی آنتن رفت و جهانبحش فرجی به عنوان رییس شورای مرکزی این پویش مسابقات را مانعی بزرگ برای صاحب سبک شدن دانست و بر جشنواره‌ای شدن مسابقات تأکید کرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) برنامه زنده افق رادیو قرآن، امروز شنبه 27 آبان ماه با حضور جهانبخش فرجی، رییس شورای مرکزی پویش سراسری قرآنیان جهت تغییرات بنیادین در راستای ترویج واقعی فرهنگ تلاوت و محمدحسن موحدی سخنگوی این پویش همراه بود که در آن برخی از ابعاد این پویش سراسری تشریح شد.
فرجی در ابتدای این برنامه بیان کرد: در ارتباط با هنر معنوی تلاوت در کشورمان یک متد اصلی وجود ندارد و روی این هنر نیز اصلا شناختی نداریم و به راحتی از کنار آن می‌گذریم، به این مسئله مانند یک مقوله ساده نگاه می‌کنیم و در مدیریت‌ها نیز همین‌گونه با آن برخورد می‌شود.
وی در ادامه افزود: در حالی که هنر معنوی تلاوت در دو کشور مصر و ایران پیشینه دارد، کشور ایران از این جهت که خاستگاه تلاوت از مقام‌های ایرانی آمده و ما هم با آن خیلی راحت هستیم، بعد از آن مصری‌ها آمدند و تغییراتی را ایجاد کردند اما اصلا استعدادهای ایرانی با مصری قابل مقایسه نیست، فقط آنها بستری داشته‌اند که این استعدادها را رشد داده‌اند اما در ایران این استعدادها سرکوب شده‌اند.
فرجی در ادامه تصریح کرد: در کشور ما وقتی یک نوجوان هفت ساله به زیبایی قرآن می‌خواند و از اساتیدی مانند مصطفی اسماعیل و ... تقلید می‌کند مورد توجه قرار نمی‌گیرد، در حالی که این بچه معجزه خدا است، در بحث ریاضی را خطاطی وقتی می‌خواهید استعداد یک نفر را مشخص کنید به او می‌گویید از روی فلان اثر بنویسد، اگر شبیه اثر مورد نظر باشد می‌گوییم این فرد استعداد دارد، ولی در خواندن اینها مطرح نیست بلکه باید این فرد بخواند، در حالی که نت و موسیقی و ... را بلد نیست می‌خواند و خروج هم ندارد، این می‌شود یک استعداد شاخص.
در ادامه این برنامه نوبت به محمدحسن موحدی سخنگوی پویش رسید تا به بیان نقطه نظرات خود بپردازد، وی در ابتدا و با اشاره به جزئیات برنامه‌های پویش تصریح کرد: در واقع چهلمین دوره مسابقات سراسری اوقاف که در ارومیه برگزار شد موجب شد این پویش شکل بگیرد نه اینکه صرفا این دوره ایراداتی داشته و فقط برای آن پویش شکل گرفته باشد، بعد از برگزاری چهل دوره مسابقه و هدر رفتن انرژی زیاد این ظرفیت ایجاد شد تا منتقدان اعتراض خود را نشان دهند.
وی بیان کرد: این اعتراضات نیز برای براندازی شخص یا ارگان خاصی نبوده و نیست بلکه می‌خواهیم به کار سمت و سوی درستی داده شود و بگوییم که این روش غلط است و چوب این روش غلط را نیز در این چهل سال خورده‌ایم. یک زمانی قبل از انقلاب به دلیل تعداد کم قاریان مسابقات قران جنبه تشویقی داشت اما الآن به برکت انقلاب اسلامی تعداد قاریان زیاد شده و نفرات زیادی در کشور وجود دارند که نمی‌توانند خودنمایی کنند.
موحدی در ادامه تصریح کرد: شرایط کنونی ما در قرائت و ... مانند شرایط کنکور سراسری در سال‌های قبل است که می‌گفتند یک قیف وجود دارد و تعداد کمی هم می‌توانند از آن عبور کنند، الآن هم در بحث قرآنی همین را شاهد هستیم ولی باید روش را برعکس کنیم که استعدادها شکوفا شود.
وی در ادامه اظهار داشت: این که بخواهیم با یک روش قدیمی استعدادها را شکوفا کنیم غلط است، در این 80 که قاریان بزرگ مصری به ایران می‌آمدند مردم از طریق مسابقات ترغیب می‌شدند و سالن هم پر می‌شد اما در حال حاضر دیگر این چنین نیست و در مسابقات کشوری نیز شاهد هستیم که استقبال خوبی صورت نمی‌گیرد. لذا در ترغیب مردم به قرآن با این روش شکست خورده‌ایم.
موحدی بیان کرد: آموزش مناسبی هم به قاریان داده نشده تا از آنها انتظاراتی داشته باشیم، انتظار داریم آنها طبق آیین نامه‌ای که تنظیم شده قرآن بخوانند ولی آموزش لازم برای این آیین نامه را هم نداریم و این می‌شود که قاریان ما رها می‌شوند، یکی از مضرات آیین نامه‌ای خواندن همین است که تمام قرائت‌ها به یک سبک واحد ارائه می‌شود.
در ادامه برنامه مجددا نوبت به فرجی رسید، وی تصریح کرد: در مورد خوانندگان کشورمان اگر دقت کنیم 90 درصد آنها می‌گویند که قاری بوده‌اند، یعنی اولین چیزی که استعداد رادر آنها نشان داده است قرآن بوده، خب وقتی قاری را با این مسابقات مواجه کردیم معلوم است که رها می‌شوند و به به سمت خوانندگی و ... می‌روند، البته این بدین معنا نیست که خوانندگی بد باشد منظور این است که قاریان از ین فضا دور می‌شوند، فرق تلاوت قرآن با خوانندگی نیز در این است که در هنر معنوی تلاوت برای هر گوشی آرامش وجود دارد و این مطلب هم ثابت شده است که نوای قرآن به صورت ظاهری آرام بخش است.
فرجی بیان کرد: یک چیزی به اسم مسابقات درست کرده‌ایم از طرفی دستگاه‌ها و اساتید هم مشغول هستند و قاری پرورش داده و در اختیار جامعه می‌گذارند، ما این قاریان را وارد چرخه مسابقات می‌کنیم و در آخر هم می‌گوییم این افراد نفرات اول تا سوم هستند، با این وضعیت تکلیف بقیه چه می‌شود؟ این مسابقات مجدد تکرار می‌شود و همه چیز خلاصه می‌شود در این مسأله و قاریان نیز رها می‌شوند. نمرات این استعدادها نزدیک به هم است و خنده دار این که به وسیله صدم این هنر سنجیده می‌شود و می‌گویند با چند صدم اختلاف این قاری اول است.
وی در ادامه تصریح کرد: زمانی نقص این آیین نامه برطرف می‌شود که ما نیز شیوه مصری‌ها را در پیش بگیریم، آنها بر خلاف ما که جزئی نگر هستیم، کلی نگر هستند، وقتی با یک استعداد مواجه می‌شوند با مهربانی با او برخورد می‌کنند و برای او کرسی تلاوت فراهم می‌کنند نه مانند کشور ما که از قاری بین‌المللی برای مراسم افتتاحیه و ... دعوت می‌شوند و تأکید می‌کنند که در مجموع پنج دقیقه تلاوت داشته باشد. در موسیقی اصیل و مداحی ما نیز همینطور است که در ابتدا مقدمه چینی می‌شود و بعد مداح یا خواننده در مدت حدود یک ساعت یا کمتر و بیشتر کار خودش را ارائه می‌کند این روش را مصری‌ها از ما گرفته‌اند اما خودمان در این جا مسابقات قرآن را تعریف کرده‌ایم، در این مسابقات وقتی گفتیم یک قاری سه دقیقه بخواند معلوم است که در این سه دقیقه قاری صاحب سبک به وجود نمی‌آید.
فرجی بیان کرد: وقتی نگاه ما جزئی شد باعث می‌شود که قاری نتواند حس خودش را ادا کند، اما با دید کلی وقتی نگاه کردیم کل کار قاری را می‌توان ارزیابی کرد و گفت در فلان جا خروج هم داشتید و بعد این موارد را آموزش دهیم، سبک کار ما نیز برعکس مسابقات است و ما جشنواره را مطرح کرده‌ایم که در اینجا به جای یک نفر فرضا 20 نفر بتوانند بین‌المللی شوند.
وی در ادامه افزود: برخی‌ها به این شیوه که فرضا 20 نفر بین‌المللی شوند ایراد می‌گیرند اما چه اشکالی دارد؟ شما یک تیم فوتبال را در نظر بگیرید، وقتی تیم قهرمان شد دیگر مهاجم و مدافع و ... فرقی با یکدیگر ندارند و همگی با هم کاپ را بالای سر می‌برند، در اینجا هم چه مشکلی وجود دارد که بگوییم 20 نفر اول و بین‌المللی هستند؟ ضمن اینکه فاصله این قاریان نیز از نفر اول تا بیستم نهایتا 2 نمره است.
در ادامه برنامه مجددا نوبت به موحدی رسید تا توضیحات دیگری را ارائه نماید، وی بیان کرد: وقتی می‌گوییم تلاوت قرآن یک هنر معنوی است چس کاملا شیوه برخورد با کسانی که وارد این عرصه می‌شوند متفاوت خواهد شد، ما هیچ وقت ندیده‌ایم که یک خطاط مسابقه دهد، بلکه در خطاطی می‌گویند افراد به صورت نفر به نفر آزمون دهند و در نهایت هر یک حائز عنوان ممتازی و ... می‌شوند.
وی تصریح کرد: در بحث قرآن نیز ارزیابی را داریم اما اشکال کار این است که در ایران وقتی یک نفر می‌گوید من می‌خواهم خودم را اثبات کنم به او می‌گویند در مسابقات شرکت کن، در حال حاضر نیز می‌گویند در طرح ارزیابی شرکت کن اما بعد از طرح ارزیابی مجددا به کسی که فرضا مردک درجه 2 را گرفته گفته می‌شود شما باید مجدد در همان چرخه مسابقات وارد شوید و فرق شما با بقیه این است که به صورت مستقیم به مرحله کشوری مسابقات راه خواهید یافت و واقعا این روش بسیار خنده دارد است.
موحدی بیان کرد: چرا می‌گویند که عده‌ای به مسابقات علاقه دارند؟ ما علاقه‌ای نداریم، چرا باید به این مسابقات استرس زا علاقه داشته باشیم؟ ما قرآن می‌خوانیم که آرامش داشته باشیم اما مسابقات قرآن کار را به جایی رسانده که بچه ها برای رفع استرس مجبور هستند به قرص‌های آرام بخش روی آورند. مگر مصری‌های مسابقه داشته‌اند؟ با مسابقات حس قاریان قرآن را دارند می‌گیرند، مگر مصطفی اسماعیل با این مسابقات توانسته حس خواندن پیدا کند؟
وی در ادامه اظهار داشت: این هزینه‌های سنگین که صرف مسابقات می‌شود نیز باید به سمت دیگری رود و در جاهای بهتری خرج شود، قاریان باید به صورت نفر به نفر ارزیابی شوند و به همه آنها کرسی تلاوت داده شود، تا بحث کرسی‌های اذانگاهی مطرح می‌شوند آقایان می‌گویند بودجه و امکانات نداریم و نمی‌توانیم همه را پخش گنیم، ما هم نمی‌گوییم که همه باید پخش شود اما تعدادی که قابل پخش هستند را ارائه کنید.
در انتهای این برنامه فرجی مجددا به بیان نقطه نظرات خود پرداخت و با اشاره به طرحی که پویش ارائه کرده است گفت: این طرح بدین صورت است که باید ارزیابی‌ها به صورت جشنواره‌ای صورت گیرد، ارزیابی جشنواره‌ای نیز نفر به نفر است نه نفر با نفر و چقدر هم خوب است که تعداد بالایی قاریان بین‌المللی داشته باشیم، این که سطح قاریان بالا رفته و مسئولان بودجه و ... ندارند نیز مشکل آنها است نه مشکل قاریان، ما این شیوه ارزیابی را اخیرا در شیراز در جشنواره جوانان جهان اسلام نیز پیاده کردیم و الحمدلله بسیار هم موفقیت آمیز بود، استقبال بالایی شد و برای شرکت کنندگان نیز کارنامه صادر شد و نشان دادیم که می‌شود این کار را عملی کرد.
وی بیان کرد: گاهی اوقات اشکال می‌گیرند که این طرح ساده است، اما بنده طرح نویس نیستم بلکه من عمل می‌کنم، این طرح در عمل جواب داده و فضا را نیز وحدت آفرین کرده است، حالا بنده این طرح ساده را داده‌ام شما که استاد هستید اجرا کنید.
