مفهوم کسب‌وکار اجتماعی در اقتصاد اسلامی
گروه اقتصاد ــ مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی، عصر امروز در چهارمین «کافه‌محفل» میزبان شماری از علاقه‌مندان به کسب‌وکارهای قرآنی و استارت‌‌آپ‌ها در کافه «قرار» بود. در این گردهمایی مباحثی از جمله مفهوم کسب‌وکار اجتماعی در اقتصاد اسلامی بحث شد.
به گزارش ایکنا، در ابتدای این نشست، هادی اسدی، کارشناس ارشد صنایع و کارشناس حوزه استارت‌آپ، که مدیریت این نشست را برعهده داشت، اظهار کرد: البته مطالعات بنده میان‌رشته‌ای است، چون معتقدم باید میان‌رشته‌ای عمل کرد تا بتوان در زندگی موفق بود.
وی افزود: بنده در حوزه استارت‌آپ هم فعالیت دارم و همچنین با چند واحد جهاددانشگاهی از جمله زنجان و ارومیه همکار هستم.
خانم نصیری، کارشناس زبان ژاپنی، نیز در این نشست اظهار کرد: بنده تمایل دارم در مورد یک ایده قرآنی که در جلسه قبل مطرح شد فعالیت کنم. ما شرکتی به نام سوغات ایرانی داریم که در حوزه محصولات غذایی فعالیت می کند. همچنین این ایده را دارم که رستورانی تأسیس کنیم تا برای بیماران دیابتی غذای مخصوصی را فراهم کند.
فریبرز نوری، دانشجوی رشته مواد غذایی، در ادامه ضمن معرفی خود گفت: شغل بنده در زمینه پرنده زینتی است. امروز ایده خاصی ندارم و صرفاً برای یادگیری مطالب جدید در این جلسه حضور پیدا کرده‌ام.
امیر حسن دولتی، مدیر داخلی موسسه فرهنگی قرآنی اسوه تهران، نیز اظهار کرد: مؤسسه ما مؤسسه‌ای فرهنگی و قرآنی است و بنده هم تمایل دارم فروشگاهی اینترنتی در حوزه عفاف و حجاب تأسیس کنم.
هادی اسدی، کارشناس استارت‌آپ نیز در ادامه بیان کرد: فرض کنید با مبنای کسب‌وکار قرآنی می‌خواهیم مدل کسب‌وکاری ایجاد کنیم. آیا کسی از شما ایده‌ای دارد؟
اسماعیلی، کارشناس DBA، در ادامه به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت و یادآور شد: حمایت مالی می‌تواند از سوی مراکز رشد انجام شود، چراکه کارآفرینان را تأمین مالی می‌کند. مهم‌ترین نکته در این زمینه این است که باید ابتدا در بخش‌های مختلف نیازسنجی شود و مشکلات، عوامل و تصمیم‌گیرندگان و همچنین نیازها شناسایی شوند.
وی اظهار کرد: یکی از دلایل شکست پروژه‌ها این است که تخصیص منابع به درستی انجام نمی‌شود. باید پروژه‌ها بابرنامه باشد و بخشی از منابع به صورت منابع ثابت در این مجموعه استفاده شود. البته می‌توانیم منابع دیگر را دخیل کنیم تا تعادل لازم را برقرار کنند.
اسماعیلی با اشاره به ضرورت تأمین منابع مالی پروژه گفت: اگر منابع یک پروژه به خوبی تأمین نشود، آن کار ابتر می‌ماند. بنابراین چنین منابع ثابتی باید تأمین و صرفاً از آن استفاده شود، اما در صورت لزوم می‌توانیم منابع دیگر را به کار گیریم.
اسدی در ادامه به مفهوم ارزش افزوده در اقتصاد اشاره و بیان کرد: در اقتصاد مقوله‌ای به نام ارزش افزوده وجود دارد. حال سؤال این است که آیا در کسب‌وکار قرآنی ارزش افزوده قابل قبول است یا خیر؟ سؤال دیگر این است که اگر جنسی را از یک نفر به قیمت صد تومان بخریم و به صد و بیست تومان بفروشیم. آیا اقتصاد را درست یا خراب می‌کند؟
این کارشناس کارآفرینی افزود: اگر آن بیست تومان تولید ناخالص داخلی را افزایش دهد، منجر به رشد اقتصادی خواهد شد. در غیر این صورت منجر به افزایش تورم در اقتصاد کشور خواهد شد. درباره تسهیل‌گری حاصل از این عمل هم باید گفت که دو نفری که این مبادله بین آنها انجام میشود، به راحتی همدیگر را پیدا می‌کنند و امروزه هم سرعت این مبادلات بیشتر شده است. بنابراین برای دوری از تخریب در اقتصاد باید حتماً ارزش افزوده حاصل شود، در غیر این صورت چنین کسب‌وکاری نه اقتصادی و نه قرآنی است.
وی با اشاره به کسب‌وکار اجتماعی یادآور شد: در کسب‌وکار اجتماعی به دنبال کسب سود نیستیم، بلکه صرفاً هزینه‌های خودمان را تأمین می‌کنیم، در غیر این صورت کسب‌وکار اجتماعی نیست.
وی اظهار کرد: اکثر کسب‌وکارهای قرآنی کسب‌وکار اجتماعی هستند. در اقتصاد اسلامی تورم صفر است، چراکه تمام کسب‌وکارها در این نوع از اقتصاد اجتماعی هستند.
این کارشناس استارت آپ با اشاره به ارزش پول در جهان امروز یادآور شد: در اقتصاد کلان ثابت شده است که قیمت تمام شده کالا و محصول برابر است. چنین چیزی اثبات ریاضی دارد. درباره هزینه سرمایه هم باید بگویم که در زمان پیغمبر اسلام(ص)، ارزش با پول عجین بود، چراکه از طلا به عنوان پول استفاده می‌شد. بنابراین طلا هم ارزش خود را از دست نمی‌داد، اما امروزه که پول را بدون پشتوانه چاپ می‌کنند، همین مسئله باعث میشود که ارزش پول از بین برود.
اسدی درباره دلایل موفقیت ژاپن بیان کرد: ژاپنی‌ها یاد گرفته‌اند که بهره‌وری خود را از میزان تورم بالاتر نگه دارند. بنابراین تورم در کشور آنها منفی است. تورم هرگز مثبت نشده و این به دلیل بهره‌وری بالا در آنجاست.
این کارشناس کارآفرینی با اشاره به جایگاه بهره وری در اقتصاد قرآنی افزود: در اقتصاد قرآنی دائماً از بهره‌وری صحبت میشود. خداوند در قرآن می‌گوید که بهره‌وری برخی از فعالیت‌ها را دو برابر می‌کنم. هارمونی نظام طبیعت هم همین است و به آن برکت می‌گویند. اساساً برکت بدین معناست که یک دانه بکاریم و هفتاد دانه برداشت کنیم.
وی افزود: حداقل قابل قبول در کسب‌وکاری اجتماعی باید این‌گونه باشد که درآمد و هزینه برابر باشد. در واقع بده و بستان برابر باشند، نه اینکه محصول را با قیمت گران‌تر بفروشیم.
در ادامه این کافه محفل، اسماعیلی، کارشناس DBA، به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت و اظهار کرد: اقتصادی که شما بیان کردید، اقتصاد نرمال است، اما به نظرم اقتصاد کامل، اقتصاد رو به رشد است. مسئله دیگر در مورد کسب‌وکار است که البته به نظرم واژه درست کار و کسب است. برای انجام کسب‌وکار باید حتماً سود و ارزش افزوده وجود داشته باشد. در واقع ارزش‌آفرینی نه برای تولید‌کننده، بلکه باید برای مصرف‌کننده باشد. این مهم‌ترین نکته‌ای است که باید در کسب‌وکار قرآنی مورد توجه قرار دهیم.
این کارشناس DBA گفت: علت پرداخت سود در قبال کالا و خدمات این است که اگر برای مثال شخصی برای خرید دارو پولی را پرداخت می‌کند، سودی را هم دریافت کرده است. این هم نکته‌ای است که باید در اقتصاد قرآنی مورد توجه قرار گیرد. بنابراین باید نگاه خود به این نوع کسب‌وکارها را تغییر دهیم.
وی ادامه داد: تعریف پول نوعی ارزش است که شکل آن به مرور زمان تغییر کرده است. این سود عمدتاً در فعالیت‌های تجاری وجود دارد، اما در کسب‌وکارهای اعتقادی سود نداریم، بلکه صرفاً ارزش وجود دارد. و این ارزش هم می‌تواند تقویت‌کننده اقتصاد باشد.
اسماعیلی افزود: اگر به انتشاراتی‌ها سری بزنید، حتی کتاب قرآن را هم می‌فروشند، چراکه باید هزینه‌های آنها هم تأمین شود و افراد هم با خواندن قرآن به آرامش می‌رسند. در واقع ارزشی را کسب کرده‌اند. بنابراین بهتر است قبول کنیم که در کسب‌وکارهای تجاری سود وجود دارد.
اسدی، کارشناس استارت‌آپ اظهار کرد: اکنون دولت‌ها در بسیاری از کشورها در حال هزینه هستند تا مردم وطن‌پرست باشند. چنین کسب‌وکاری سودی برای دولت ندارد، بلکه اقدامی اجتماعی است. اسلام هم گفته است باید خمس، زکات و مالیات پرداخت کنید. در کشورهای اسلامی و براساس دستور اسلام باید تعادل به سمت زیاد پول درآوردن نباشد، بلکه باید بخش زیادی از درآمد به عنوان مالیات پرداخت شود. با چنین اقداماتی در درازمدت فاصله طبقاتی کاهش پیدا می‌کند.
وی افزود: در چهل سال گذشته تاکنون کسی چنین مدلی را کشف نکرده است. بنابراین ما که در این حوزه فعالیت می‌کنیم، باید از حوزه و دانشگاه به مطالبه‌گری در این زمینه بپردازیم.
اسدی در ادامه از حاضران خواست که به معرفی ایده‌های خود بپردازند.
دولتی، مدیر داخلی موسسه فرهنگی قرآنی اسوه تهران، در ادامه این کافه محفل گفت: بحث ما در مجموعه‌ای که فعالیت می‌کنیم، این است که چون فعالیت قرآنی و فرهنگی داریم و بودجه دولتی نداریم. بنابراین باید به فکر درآمدزایی شخصی باشیم که بتوانیم از طریق یک فروشگاه اینترنتی که اتفاقاً دغدغه فرهنگی و مذهبی هم دارد به درآمدزایی برسیم تا اقدامات هزینه بر خود را پوشش دهیم و حقوق کارمندان مجموعه را هم پرداخت کنیم.
وی ادامه داد: این فروشگاه، هم‌اکنون ایجاد شده است، اما همچنان نقصان‌هایی در مورد آن وجود دارد. اکنون برخی از محصولات را خودمان تولید می‌کنیم. البته اصلاً اعتقاد نداریم که باید همه محصولات را خودمان تولید کنیم، بنابراین بخشی از کارها را برون‌سپاری کرده‌ایم.
اسماعیلی در ادامه گفت: برای افزایش فروش باید مخاطب‌شناسی و محصول‌شناسی انجام شود. باید نیازهای مخاطب را در نظر گرفت و براساس این نیازها اقدام به تولید محصول کرد. از سوی دیگر باید بتوانیم از طریق ابزارهایی همانند شبکه‌های اجتماعی، اقدام به معرفی محصول و بازاریابی برای آن کنیم.
هادی اسدی، کارشناس کارآفرینی، نیز بیان کرد: بسیاری از روش‌های تبلیغاتی و فروش ما تکراری است. بنابراین هر کس می‌خواهد فروشگاهی بزند که به سود برسد، باید مدل کسب‌وکار وی با سایر مدل های کسب‌وکار متفاوت باشد. در زمینه کسب‌وکارهای اسلامی و قرآنی هم همین‌گونه است.
اسدی ادامه داد: در اقتصادمان در حوزه مدل‌های کسب‌وکار استارت‌آپی با کمبود مواجه‌ایم. در حالی که در این مدل‌ها هم به سود می‌رسیم و هم اینکه مشتریان خوبی پیدا می‌کنیم.
وی در جمع‌بندی مطالب این کافه محفل گفت: از همه شما که در این کافه محفل حضور پیدا کردید، سپاسگزارم. هدف خلق پول یا خلق اعتبار نیست، بلکه می‌خواهیم خلق ارزش کنیم. از نظر اقتصاددانی به نام استنلی دیویس، باید نود و نه برابر کالایی که به کسی می‌فروشیم، به وی خدمت ارائه دهیم. متأسفانه چنین روشی در ایران انجام نمی‌شود.
این کارشناس حوزه استارت‌آپ در پایان تأکید کرد: باید برای کسب‌وکار قرآنی بتوانیم نود و نه خدمت به شخصی ارائه کنیم تا بتوانیم کالای خود را به وی بفرشیم. این کار سختی است، اما اگر به نتیجه برسد بسیار عالی خواهد شد.
برای مشاهده گزارش تصویری چهارمین کافه محفل اینجا کلیک کنید.
انتهای پیام
