گزارش ایکنا از دومین روز همایش ملی خیر ماندگار؛
«خیر ماندگار»؛ تلاش برای تولید دانش نیکوکاری و حل چالش‌های امور خیریه
گروه فعالیت‌های جهادی ــ دومین همایش ملی خیرماندگار در حالی به پایان رسید که شرکت‌کنندگان در آن بر ضرورت فرهنگسازی در زمینه تولید دانش مدیریت امور خیر و به‌کارگیری روش‌های اجرایی مؤثر برای حل چالش‌های نیکوکاری در ایران تأکید کردند.
به گزارش ایکنا؛ دومین روز همایش ملی خیرماندگار با حضور تعداد پرشماری از خیرین سراسر کشور و شخصیت‌هایی همچون حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.
در ابتدای این همایش، نعمت‌الله موسی‌پور، دبیر علمی دومین همایش خیر ماندگار اظهار کرد: جمع بزرگی که در امور خیریه سهیم هستند، در این همایش گرد هم آمده‌اند. فراهم کردن فضایی برای گفت‌وگوی فعالان اهل نظر با کسانی که در عرصه عمل فعالیت دارند، کار سختی بود. خیران از آن جهت که بیشتر به عمل بپردازند، کمتر به گفتگو نشسته‌اند و این رسم عیاران بوده است. اما امروزه خیریه‌ها به گفت‌وگوی عالمانه و همکارانه با یکدیگر نیاز دارد تا یکدیگر را از تجربه‌های خوب خود بهره‌مند سازند، خیریه‌ها امروز باید به تولید دانش و مسائل علمی بها بدهند، همچنین خیریه باید نقد شود تا خود را در آیینه دیگری ببیند و بتواند قدم‌های مؤثرتری بردارد.
وی افزود: خیر ماندگار برای ما یعنی کار‌هایی که در زمینه دانش امر خیر لازم است. برای این تولید دانش، شناسایی چالش‌ها ضروری به نظر می‌رسد. چالش‌های پیش رو در امر نیکوکاری کشورمان را در سه سطح بررسی کردیم: سطح اول که محیط محلی است، نشان می‌دهد در این بخش، چالش‌هایی در زمینه اثربخشی، شفافیت، رقابت، محبوبیت، کارایی و پاسخگویی وجود دارد. سؤالاتی مانند اینکه آیا خیریه‌ها به درستی اولویت‌های زمین‌مانده را پوشش می‌دهد؟ کاری که خیریه انجام می‌دهد، آثار اجتماعی مثبت یا منفی در آن محله به وجود آورده است؟ آیا خیریه‌های دولتی توان همکاری با یکدیگر را دارند یا اینکه صرفاً به رقابت می‌پردازند؟، این‌ها سوالات مهمی است که در سطح چالش محلی مطرح می‌شود و باید برایشان پاسخی در خور بیابیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان تصریح کرد: در سطح ملی نیز با چالش‌های اقتصادی، قانونی، تربیتی و مدیریتی برای امور خیر مواجه هستیم. چنان که همگان از فقدان یک قانون جامع در امور خیر رنج می‌بریم و می‌دانیم برای مدیریت امور خیریه در ایران الگوی علمی و منسجمی نداریم. از نظر اقتصادی نیز امورخیریه نتوانسته است جایگاه خود را به عنوان اقتصاد چهارم باز کند، گویی امر خیر در کشور ما پولی است که باید هزینه شود! یعنی نظام اقتصادی شرایط را برای سرمایه‌گذاری، گردش مالی و اشتغال در حوزه امر خیر ایجاد نکرده است. نکته دیگر نیز این است که خیرین باید بازتولید شوند، اما متاسفانه در کشور ما تربیت و تولید نیکوکار به درستی انجام نمی‌شود.
موسی‌پور یادآور شد: در عرصه جهانی نیز با چالش سیاست و مصونیت برای امور خیر مواجهیم، چراکه دیپلماسی خیریه نداریم و نمی‌توانیم با بهره‌گیری از روش‌های مؤثر سیاسی از تجربه‌های موفق خیریه در دیگر کشور‌های دنیا استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه باید به توان علوم جدید اعتماد کنیم، گفت: این محصول آراسته شد تا نشان دهیم همکاری میان خیریه و دانشگاه می‌تواند به شکل مؤثری شکل بگیرد، حاصل همایش اول، خیر ماندگار شد که تعدادی از خیریه‌ها با بعضی مراکز علمی ارتباط گرفتند، در این همایش نیز می‌خواهیم روش‌های علمی در انجام امور خیریه را بازشناسی کنیم.
محمدرضا دیانی، رئیس مجمع کارآفرینان کشور، در ادامه این همایش نیز با بیان اینکه امروز یکی از چالش‌های اساسی در نظام اسلامی ما مسائل اقتصادی است، گفت: اگر از هر دریچهای به مسائل و مشکلات کشور نگاه کنیم، به مسائل و چالش‌های اقتصادی باز میگردیم؛ این چالش‌ها حوزه فرهنگ، تولید علم، معنویت، دینداری و برخی از مسائل ارزشی نظام را به خطر انداخته است.
وی با تأکید بر اینکه اگر چالش‌های اقتصادی کشور بر اساس یک راهبرد دینی و مکتب اهل بیت(ع)، مدیریت و با آن برخورد نشود، می‌تواند تلاشهای چند صد ساله کشور را به چالش بکشاند، تصریح کرد: امروز کشور به بزرگترین گناهانی که قرآن کریم در حوزه اقتصادی ما را از آن منع کرده، گرفتار شده است؛ این در حالی‌است که ما ربوی‌ترین نظام اقتصادی را در جهان داریم. قرآن کریم کنز ثروت را بسیار مذمت کرده است، ولی امروز اقتصاد ما دچار این بیماری شده است.
رئیس مجمع کارآفرینان کشور، بیان کرد: متأسفانه بیماری دیگری در کشور فراگیر شده که خلق ثروت را به عنوان یک ارزش تعریف نکرده است. همین مسئله باعث شده که الگو‌های صحیح و زیبایی در حوزه خلق و تولید ثروت در کشور نداشته باشیم و نگاه ما امروز در جامعه به ثروت، افراد زالوصفت و تجزیه‌کننده حقوق مردم خلاصه شده است؛ متأسفانه هیچ الگوی جایگزینی هم برای آن نداریم.
اقتصاد ربوی، کنز ثروت و نبود الگو‌های ارزشی، چالش بزرگ اقتصاد کشور است
دیانی با اشاره به چرایی عدم دیدار مقام معظم رهبری با کارآفرینان گفت: ایشان تاکنون یک جلسه رسمی با کارآفرینان نداشته‌اند و این به دلیل آلوده بودن این فضا در کشور است. بر همین اساس، اقتصاد ربوی، کنز ثروت و نبود الگو‌های ارزشی، چالش بزرگ اقتصاد کشور است.
رئیس مجمع کارآفرینان کشور در ادامه با بیان اینکه اقتصاد دولتی باعث رانت و به وجود آمدن فساد در کشور شده است، افزود: این شرایط باعث شده است که هیچ کسی جرئت حرکت نداشته باشد و باتوجه به چالش‌های دولتی که در کشور حاکم شده، خیلی از مدیران ما نتوانستهاند فعالیت‌های اثرگذار داشته باشند.
وی ادامه داد: چیزی که امروز ضرورت دارد، منابع برای امور خیر است و اگر این منابع را نداشته باشیم، نمی‌توانیم کار خیر را توسعه دهیم. در این زمینه بزرگترین چالش مسائل خیر تأمین منابع پاک و سالم است و اگر منابع پاک را هم برای این امر تعیین نکنیم، قطعاً هیچ کدام از این فعالیت‌ها اثرگذار نخواهد بود.
این کارآفرین با تأکید بر اینکه کارآفرینی و افراد خلاق در حوزه کار خیر باید در کشور الگوسازی شوند، گفت: کارآفرینانی که معتقد به تولید و توزیع ثروت هستند را باید در جامعه معرفی کنیم؛ البته همه این حرکتها باید با رویکرد دینی و اسلامی صورت گیرد؛ چرا که ما در دین اسلام که به عنوان یک سبک کامل شناخته می‌شود، خمس، زکات و مساوات را بسیار داریم و اگر به این‌ها بپردازیم، دیگر نیاز نداریم با روش‌های نظارتی غلط کنترل ثروت کنیم.
کنترل ثروت به روش اهل بیت(ع) بهترین روش نظارتی
رئیس مجمع کارآفرینان کشور با تاکید بر اینکه کنترل ثروت به روش اهل بیت(ع) بهترین روش نظارتی و توسعه اقتصادی در کشور است، گفت: باید کاری کنیم که نظام خمس، زکات و مساوات در بین مردم جاری و ساری شود. متأسفانه امروز به مسائل ارزشی توجه نمی‌شود و یکی از موضوعاتی که در این حوزه با آن دچار چالش هستیم، همین موارد است؛ لذا باید ذائقه‌ها را به سمت ضرورت‌ها و این مسائل حرکت دهیم.
توانمندسازی اجتماعی با امور خیریه
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امورخیریه با تشکر از شرکت‌کنندگان در این همایش اظهار کرد: دست یکایک شما عزیزان را می‌فشارم و درخواست دارم تا با یاری یکدیگر با دقت و مطالعه به سمت انجام کارهای خیر قدم برداریم و حرکتی اجتماعی به این منظور ایجاد کنیم. حل بسیاری از مشکلات از جمله مشکلات اقتصادی این است که علاوه بر انجام فرایض مالی، یک‌سری حقوق را نیز نسبت به اعضای جامعه و یکدیگر رعایت کنیم. این حقوق از جنس خمس و زکات نیست، بلکه جنس دیگری دارد که همین کارهای خیر است. قرآن کریم درباره آن می‌فرماید: «وَفِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ» (ذاریات، ۱۹).
وی با ذکر احادیثی از ائمه اطهار(ع) یادآور شد: روزی صعصعة، یکی از یاران امام علی(ع) بیمار شد و حضرت برای عیادت بر بالین او حاضر شدند، امام در آن هنگام فرمودند خدا به تو خیر دهد که مردی پرکار برای اسلام هستی و نه سر بار ما. ما مسئولان نیز باید بکوشیم برای جامعه اسلامی و اسلام، یار خوبی باشیم نه بار. از خیرین می‌خواهم که سازمان اوقاف و امور خیریه را از خود بدانند و برای کار خیر به آن مراجعه کنند.
حجت‌الاسلام و المسلمین خاموشی با اشاره به تفسیر آیاتی از سوره قلم، اظهار کرد: سرمایه‌داران باید توجه کنند سرمایه آن‌ها عاریتی است و در یک شب می‌تواند نابود شود، اما کار خیر برای مردم ماندگار است، همچنان که وقف و تبرعات در طول تاریخ به عنوان کاری نیکو و پایدار شناخته شده است. امروز در این راستا نیاز داریم به «وقف» دانش بپردازیم، در «امور خیریه» نیز باید توانمندسازی اجتماعی را در اولویت قرار دهیم.
رئیس سازمان اوقاف و امورخیریه افزود: به شخصه پیگیر پروژه‌هایی هستم که اگر ظرفیت خیریه‌ها به آن‌ها اختصاص یابد، مشکلات بزرگی را از جامعه حل می‌کند. یکی از این موارد آلودگی هوای تهران است که به تبع آن سرطان ریه و بیماری‌های گوناگون به بار می‌آید. جوانان کشورمان در حال تولید موتور‌هایی برقی هستند که می‌توانند جایگزین موتور‌های فرسوده و دودزای فعلی شوند. امیدواریم بتوانیم با کمک شهرداری و مجلس شورای اسلامی این ایده را به انجام برسانیم. همچنین در زمینه رفع ضایعه قطع نخاعی‌ها، دانشمندان ما با تکثیر سلولی به روش‌های جدیدی دست پیدا کرده‌اند که حمایت از آن‌ها می‌تواند به بهبود پنج هزار بیمار دارای ضایعه قطع نخاعی کمک کند.
محمدصالح طیب‌نیا؛ مدیر عامل بنیاد خیریه آلاء و رئیس دومین همایش خیر ماندگار نیز در این همایش گفت: نخ تسبیحی که می‌تواند تمامی آحاد جامعه را فارغ از مسائل قومی، سیاسی، جنسیت و… در کنار هم قرار دهد، مسئله امر خیر و نیکوکاری است.
مسئله اساسی امر خیر؛ تولید دانش
مدیرعامل بنیاد خیریه آلاء افزود: مسئله مهم و اساسی امر خیر در جامعه امروز تولید دانش است. اکثریت تصور می‌کنند که امر خیر یعنی کمک صرفا مادی به نیازمندان و کسی که در تولید دانش نیکوکاری تلاش می‌کند، خیّر نامیده نمی‌شود. در شرایط کنونی ابتدا باید نگاه خود را به امر خیر تغییر دهیم.
مدیرعامل بنیاد خیریه آلاء افزود: مسئله مهم و اساسی امر خیر در جامعه امروز تولید دانش است. اکثریت تصور می‌کنند که امر خیر یعنی کمک صرفا مادی به نیازمندان و کسی که در تولید دانش نیکوکاری تلاش می‌کند، خیّر نامیده نمی‌شود. در شرایط کنونی ابتدا باید نگاه خود را به امر خیر تغییر دهیم.
یادآور می‌شود، دومین روز همایش ملی خیر ماندگار در نوبت عصر با برگزاری ۷ نشست علمی با موضوعات «فلسفه، فقه، اخلاق و سیاست»، «آموزش، روان‌شناسی و مددکاری اجتماعی»، «هنر، ادبیات و تاریخ»، «جامعه، فرهنگ، ارتباطات و رسانه»، «اقتصاد و مدیریت»، «تجربه‌های موفق و ایده‌های نو» و «چگونگی بهره‌برداری از ظرفیت خیران و واقفان در تبلیغ و ترویج قران کریم» با حضور خیرین، استادان دانشگاهی و پژوهشگران امور خیریه برگزار شد.
گفتنی است در خلال روز دوم همایش ملی خیر ماندگار، از ۱۵ چهره حقیقی و حقوقی فعال در زمینه ترویج امور خیریه تجلیل به عمل آمد.
این همایش امروز در حالی به پایان رسید که از ماه‌ها قبل روند اجرایی و همکاری نهاد‌های مختلف دولتی و مردمی همچون سازمان اوقاف و امور خیریه، معاونت اجتماعی وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی کشور، معاونت قرآن وزارت ارشاد، خبرگزاری ایکنا، انجمن جامعه‌شناسی و ... آغاز شد و تلاش کرد با گردهمایی خیرین و فعالان امور خیریه از سراسر کشور به فرهنگسازی تولید دانش در زمینه مدیریت امور خیر بپردازد و چالش‌های نیکوکاری در ایران را به منظور بهبود وضعیت فعلی، شناسایی کند.
گفتنی است در خلال روز دوم همایش ملی خیر ماندگار، از ۱۵ چهره حقیقی و حقوقی فعال در زمینه ترویج امور خیریه تجلیل به عمل آمد.
این همایش امروز در حالی به پایان رسید که از ماه‌ها قبل روند اجرایی و همکاری نهاد‌های مختلف دولتی و مردمی همچون سازمان اوقاف و امور خیریه، معاونت اجتماعی وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی کشور، معاونت قرآن وزارت ارشاد، خبرگزاری ایکنا، انجمن جامعه‌شناسی و ... آغاز شد و تلاش کرد با گردهمایی خیرین و فعالان امور خیریه از سراسر کشور به فرهنگسازی تولید دانش در زمینه مدیریت امور خیر بپردازد و چالش‌های نیکوکاری در ایران را به منظور بهبود وضعیت فعلی، شناسایی کند.
مطالب مرتبط
