تناسب شرایط مخاطب با مفاهیم آیات؛ اساس آموزش حفظ موضوعی قرآن
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ حافظ قرآن کریم با بیان اینکه اگر بخواهیم به خوبی به حفظ موضوعی بپردازیم باید قرآن‌آموزان خود را سطح‌بندی کنیم، افزود: موضوعات و مفاهیم موجود در آیات قرآن را بر اساس دانسته‌ها، سن، جنسیت و استعداد افراد تقسیم‌بندی و ارائه کنیم.
حسین نوغابیان‌مقدم، حافظ کل قرآن کریم، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، بیان کرد: حفظ به دو بخش تقسیم می‌شود؛ اول حفظ موضوعی و دوم حفظ ترتیبی قرآن که مانند این تقسیم‌بندی را برای تفسیر نیز مشاهده می‌کنیم.
وی گفت: بیشتر حفاظان قرآن علاقه‌مند به حفظ ترتیبی هستند؛ به این صورت که از ابتدای قرآن آغاز کرده و تا پایان قرآن به محفوظات خود می‌افزایند ولی ما نباید فراموش کنیم که آیات و سور قرآن در دل خود موضوعاتی دارند که اگر بتوانیم بر این مبنا به حفظ آیات قرآن پردازیم و آیات را بر اساس موضوع کنار همدیگر بگذاریم و در مباحث تفسیری و تدبری بیشتر استفاده کنیم.
گسترش حفظ ترتیبی به علت توجه سازمان‌ها و مسابقات
نوغابیان با بیان اینکه فلسفه نزول قرآن تدبر در آیات الهی است، بیان کرد: به علت اهمیت بیشتری که برخی نهادها و سازمان‌های قرآنی برای حفظ ترتیبی قائل هستند، این نوع از حفظ قرآن در میان جامعه گسترش بیشتری پیدا کرده است. حفاظ در مسابقات قرآن نیز از پایین ترین سطح مسابقات تا مرحله بین‌المللی به حفظ ترتیبی قرآن تشویق می‌شوند.
وی اضافه کرد: البته مسابقات حفظ موضوعی برگزار می‌شود اما این خیلی کم‌رنگ است. اگر اهمیت دادن به حفظ موضوعی را از مسابقات شروع کنیم، بسیار اثرگذار خواهد بود؛ برای گسترش حفظ موضوعی می‌توان در راهبردهای آموزشی هم تغییراتی ایجاد کرد و برای مثال دانش‌آموزان را با حفظ موضوعی به سمت حفظ ترتیبی قرآن کشاند.
این حافظ قرآن با بیان اینکه می‌توان حفظ موضوعی را مبنایی برای رسیدن به حفظ کل قرآن قرار داد، افزود: حفظ ترتیبی قرآن با نگاه موضوع محور این مزیت را دارد که شرح موضوعات و مفاهیم موجود در آیات قرآن در حفظ موضوعی مورد نظر بوده و این ویژگی باعث گسترش مفاهیم همراه با حفظ قرآن می‌شود.
نوغابیان‌مقدم اضافه کرد: البته جامعه قرآنی ما نیز به بحث حفظ موضوعی کم توجه است و رفع این نگاه و این مشکل به کمک رسانه و بسترها و نهادهای آموزشی قابل حل است
نتیجه آموزش قرآنی را به دانش‌آموزان نشان دهیم
این حافظ قرآن اظهار کرد: در آموزش و پرورش مشکلات و مباحث بیشتر دیده می‌شود و مشکل آنجایی است که ما به دانش‌آموز خود بازخورد و نتیجه آموزش قرآنی را نشان ندادیم؛ در سال‌های اخیر با توجه به کاهش بودجه‌ها تشویق قرآن‌آموزان کودک و نوجوان کاهش داشته که این موضوع عطش یادگیری را در دانش‌آموز خاموش می‌کند.
وی بیان کرد: جوانان ما از آشنایی با قرآن دور هستند، یک دانشجوی جوان باید بدون اینکه از درس خود و رشته خود فاصله بگیرد زیر پرچم قرآن فعالیت داشته باشد و با نگاه علمی و تخصصی خود آیات قرآن را مورد توجه و تدبر قرار دهد و از این طریق آشنایی با قرآن برای جوانان ما حاصل شود.
نوغابیان مقدم با اشاره به فعالیت مؤسسات قرآنی در حوزه حفظ ادامه داد: این نهادها نیز به علت هدف و محور بودن مسابقات قرآن، آموزش حفظ ترتیبی را بر حفظ موضوعی ترجیح می‌دهند؛ ما باید طی یک فرهنگ‌‌سازی درست و توضیح برای قرآن‌آموزان به اهمیت حفظ موضوعی دست یابیم.
این حافظ قرآن ضمن تحلیل و بررسی درسنامه‌های حفظ موضوعی موجود در نهادهای آموزشی بیان کرد: مشکلی که در این درسنامه‌ها به نظر می‌رسد، عدم تناسب آیات و موضوعات انتخاب شده با شرایط مخاطب قرآن‌آموز ماست؛ آیاتی که یک نوجوان دانش‌آموز حفظ می‌کند قطعاً باید متفاوت با یک جوان دانشجو در نظر گرفته باشد.
حفظ موضوعی شبکه‌ای، دشوار اما ارزشمند
نوغابیان‌مقدم بیان کرد: ما اگر بتوانیم موضوعات را کنار هم بگذاریم و یک مجموعه آیات را در کنار یک مجموعه دیگر قرار دهیم و یک نوع حفظ شبکه‌ای ایجاد کنیم کار بسیار ارزشمندی در نتیجه شاهد خواهیم بود که البته این کار وقت و هزینه بیشتری خواهد طلبید.
وی گفت: اگر بخواهیم جامعه قرآنی داشته باشیم باید آموزش خود را با تشویق همراه کنیم و این تشویق‌ها علت اساسی جذب قرآن‌آموزان به آموزش‌های مدنظر است.
انتهای پیام
