قرآن در دانشگاه‌ها درس جانبی است/ زمینه‌سازی مناسب برای القای فهم مبانی قرآن
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اراک با بیان اینکه قرآن در دانشگاه‌ها درس جانبی است نه اصلی، گفت: قرآن کریم اولاً منبع علم و ثانیاً کلام وحی است. بنابراین نگاه به قرآن باید تخصصی باشد تا بتوانیم در همه حال از آن بهره ببریم.
حجت‌الاسلام مهدی مهدویاطهر، مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اراک، در گفت‌وگو با ایکنا از استان مرکزی، در خصوص فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها تصریح کرد: فعالیت‌های دانشگاه‌ها لازم و قابل قبول است، اما اگر میزان محتویات مندرج در این مصحف شریف را در نظر بگیریم، متوجه کم‌کاری می‌شویم. نیاز بشری در حوزه‌های مختلف زیاد است و قرآن منبع کامل برای رفع نیازهاست که متأسفانه از آن به درستی استفاده نشده است. باید از مطالب قرآن آنقدر استفاده کرد که به فردی همچون ابن‌عباس از مفسران زمان پیامبر(ص) تبدیل شویم.
هنوز در لفظ و قرائت قرآن مانده‌ایم
مهدویاطهر بیان کرد: عرصه اجتماعی باید به جایی برسد که از بستر قرآن گمشده‌های ظاهری و باطنی را پیدا کند؛ وقتی امروز خود را با نیازهای گذشته و قدیم مقایسه می‌کنیم، متوجه فاصله‌ها می‌شویم. هنوز در لفظ و قرائت مانده‌ایم و به محتوا و پیوند آیات با یکدیگر کمتر پرداخته شده است.
وی ادامه داد: برخی می‌گویند 500 سال پیش علم به دلیل استفاده از روش پوزیتیویست یا تجربی متوقف شده است و دانشمندان علم را در همین سطح پیش بردند، در حالی که در قدیم سطح‌های عقلی و نقلی هم مورد استفاده بوده و علمایی همچون شیخ بهایی آنان را با هم ترکیب می‌کردند.
مهدویاطهر با بیان این نکته که علم 5 منبع یعنی قرآن، عقل، سنت، تجربه و شهود دارد، اضافه کرد: باید به افقی برسیم که قرآن با عقل و تجربه نقل و ترکیب و سپس محصول جدید حاصل شود، اگر بتوانیم روش‌ها را به هم پیوند بزنیم افق بالا و تحول در علوم پیدا می‌شود.
ملاصدرا قرآن را با منابع دیگر علم ترکیب کرد
مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه اراک اظهار کرد: نباید فقط به ظاهر قرآن، لفظ و معنای ظاهری اکتفا کرد، پرداختن به این مؤلفه‌ها خوب است، اما کافی نیست. باید محتوا را استخراج کرد و نیازهای خود را به دل این مصحف شریف برد تا زیباترین پاسخ‌ها را دریافت کرد. در 300 سال اخیر ملاصدرا تنها فردی است که قرآن را با منابع دیگر ترکیب و جواب‌ها را پیدا می‌کرد. بنابراین ترکیب بین علوم قرآنی و استفاده از آنان عرصه‌های نو و تشنگی‌های جدید ایجاد می‌کند که هنوز عرصه‌های علمی به آن نرسیده‌اند. پس افق فعالیت‌های قرآنی را باید از حفظ و قرائت بالاتر ببریم.
وی در پاسخ به این سؤال که نقش روحانیت و علما در مرتبه اول در حوزه‌های علمیه و در مرتبه دوم در دانشگاه‌ها برای فهماندن و عرضه معارف دینی به نسل امروز جوان چقدر است و چقدر روحانیت توانسته این نقش را ایفا کند، گفت: اگر به تقسیم‌بندی اسلام نگاه کنیم متوجه می‌شویم اسلام انسان‌ها را برحسب جایگاه‌ها تقسیم نکرده است. تقسیم‌بندی اسلام بر این است که اول مسلمان و مؤمن هستیم و از بین مؤمنان عوام و خواص داریم و افراد با توجه به جایگاهشان حساب می‌شوند.
وظیفه سنگین روحانیت
مهدویاطهر بابیان اینکه منظور از خواص افراد تأثیرگذار در جامعه بوده و علما و جامعه روحانیت بخشی از خواص هستند و مسئولان و دانشگاهیان بخش‌های دیگر آن را تشکیل می‌دهند، ادامه داد: روحانیان بر اساس اشراف به علوم دینی و فعالیت در این حوزه وظیفه سنگین‌تری برعهده دارند، اما این به آن معنا نیست که فقط عالمان دینی تأثیرگذارند و باید فعالیت داشته باشند، برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی قرآنی باید همه پابکار باشند، حتی ممکن است دانشجویی آنقدر خود را ارتقا بخشد که در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی و قرآنی بتواند الگویی برای سایر جوانان هم‌سن و سال خودش باشد؛ از این‌رو همه افراد متناسب با حرفه و برحسب تأثیرگذاری باید فعالیت داشته باشند.
وی بر لزوم علنی شدن فعالیت‌های قرآنی در اماکن عمومی و در انظار مردم با نیت الهی تأکید کرد و گفت: خواص باید در ملأعام قرآن بخوانند تا برای سایر عموم الگو شود، محافل قرآنی باید در اماکن عمومی ایجاد شود تا میل و رغبت نوجوانان وجوانان برای انس با قرآن را افزایش دهد.
مهدویاطهر با اشاره به اینکه برنامه‌ها باید از سه شاخصه تلاوت قرآن در ابتدای برنامه، دعای قرآنی در انتها و بیان محتویات قرآنی متناسب با محور برنامه برخوردار باشند، اظهار کرد: باید از هر فرصتی برای ترویج فرهنگ قرآن استفاده کرد، اگر جلسه‌ای آمیخته با روایات و محتویات قرآنی نباشد بار ارزشی آن جلسه بسیار پایین است، به طور مثال اگر قرار است مطلبی را به دانشجو آموزش دهیم بهتر است با استناد‌های قرآنی باشد.
باید برای القای مفاهیم و فهم مبانی قرآن زمینه‌سازی شود
وی بر لزوم مخاطب‌شناسی تأکید کرد و افزود: شهید مطهری در حوزه تربیتی مخاطب‌شناسی می‌کرد و پس از پذیریش دانشجویان می‌گفت که اتفاقاً این مطلبی که گفته شد قرآنی است. اول باید محتوای قرآن را گرفته به زبان ساده بیان کرده و پس از آن محتوا آموزش داده شود تا پذیرش برای مخاطبان راحت‌تر باشد. لذا برای القای مفاهیم و فهم مبانی باید زمینه‌سازی شود. قرآن در دانشگاه‌ها درس جانبی است نه اصلی. اگر بفهمیم قرآن کریم اولاً منبع علم و ثانیاً کلام وحی است، در همه حال از آن استفاده می‌کنیم.
مهدویاطهر با تأکید بر اینکه قرآن باید همچون تلفن همراه ما را همراهی کند، اظهار کرد: نگاه به قرآن باید نگاه تخصصی باشد تا بتوانیم در همه حال از آن بهره ببریم.
وی گفت: ادبیات استفاده از واژه امام برای رهبری باید تقویت شود، معنای امام با رهبری متفاوت است. از نظر علوم سیاسی هر حکومتی با عنوان حاکم مشخص می‌شود؛ برای مثال شاه نمایه حکومت سلطنتی، رهبری نمایه حکومت دموکراسی و امام نماد حکومت ولایتی است. لذا نمی‌توان اسامی را عوض کرد، چراکه رهبری با عنوان ولایت تفاوت دارد.
مهدویاطهر توصیه کرد: جهاد‌دانشگاهی عنوان دقیقی است. جهاد به فرموده حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دو جنبه تلاش مضاعف و ایستادگی برابر دشمن است. جهاد‌دانشگاهی علی‌رغم تمام فعالیت‌های خود باید در تربیت نیروی کارآمد تلاش مضاعف داشته باشد و دانشجویان را برای مقابله با دشمن تربیت کند. کار شما مهارت‌افزایی، تربیت‌افزایی و مقابله با دشمن باشد و خنثی‌سازی برنامه‌های دشمن و خروج از حالت دفاعی و حرکت به سمت حالت تهاجمی از دیگر اهداف دانشگاه‌ها به ویژه جهاد‌دانشگاهی است.
انتهای پیام
