اعتکاف نیاز معرف‌شناسی انسان است
گروه معارف - کارشناس دینی حوزه علمیه اصفهان گفت: اعتکاف یک نیاز معرف‌شناسی برای انسان است تا براساس آن به خودسازی معنوی دست پیدا کند.
حجت‌الاسلام رسول ملکیان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، اظهار کرد: اعتکاف از نظر لغوی به معنای توقف در مکان و یا محیطی خاص است، یعنی اگر ما در مکانی توقف کردیم، معتکف شده‌ایم. اعتکاف به‌عنوان یک عمل عبادی در همه ادیان الهی، البته با آداب و سنن مختلف وجود دارد، اما از نظر اسلام، اعتکاف به معنای توقف در مسجد و به قصد عبادت خدا، آن هم براساس شرایطی به عنوان یک امر مستحبی تعریف شده است.
وی در خصوص فلسفه اعتکاف افزود: اگر به انسان از بعد معرفت‌شناسی نظر داشته باشیم، در طول عمرش یک زمان‌هایی را به خلوت کردن با خود نیاز دارد تا دسترسی و ارتباط دیگران را نسبت به خود قطع و محدود کند و به تعبیر معنوی و عرفانی، به خودش بپردازد. این یک نیاز قلمداد می‌شود که بشر از ابتدا آن را احساس می‌کرده و خداوند این امر را برای انسان لحاظ کرده است.
ملکیان ادامه داد: در اسلام رهبانیت و گوشه‌گیری از جامعه جایز نیست، بلکه انسان باید در متن جامعه و در میان مردم زندگی کند، اما با توجه به نیاز معرفت‌شناسی انسان بر اینکه بعضی زمان‌ها در تنهایی به تفکر بپردازد، خداوند این امر را به عنوان امر مستحبی لحاظ کرده که انسان می‌تواند در زمان مناسب و با قصد قربت الهی در مسجد متوقف و معتکف شود. در دین اسلام اعتکاف براساس نیاز معرفت‌شناسی انسان تعریف شده، اما یک شرایط و آدابی برای آن قائل شده است.
این کارشناس دینی حوزه علمیه اصفهان گفت: اصل اعتکاف از نظر زمانی، در هر زمانی که روزه در آن صحیح باشد، صحیح است، اما امر واجبی نیست. بهترین زمان اعتکاف در 10 روز آخر ماه مبارک رمضان است. مقام معظم رهبری در این خصوص می‌فرمایند: دلیل خاصی بر استحباب اعتکاف در خصوص ماه رجب نیافتیم.
ملکیان افزود: در دو آیه در سوره ۱۲۵ و آیه ۱۸۷ سوره بقره به اعتکاف اشاره شده است. در تفسیر نمونه آیت‌الله مکارم شیرازی در خصوص اعتکاف آمده: اعتکاف از نظر لغوی به معنای محبوس ماندن به مدت طولانی در یک مکان است، اما وقتی به عنوان یک عبادت از آن یاد می‌شود، مقصود ماندن در مسجد برای عبادت است، اعتکاف دارای احکام و آداب مخصوصی می‌باشد، از جمله اینکه این مدت دست کم باید 3روز باشد و در آن 3روز، روزه گرفته شود.
ملکیان اضافه کرد: اسلام شروطی برای شخصی که معتکف می‌شود، شمرده است، از جمله اینکه شخص اسلام، ایمان و عقل داشته باشد، نیت و قصد قربت کند، در ایامی که معتکف است، روزه بگیرد، تعداد روزهایش ۳ روز باشد، در مسجد جامع شهر و یا محل زندگی خود معتکف شود، فرد معتفک از خانواه و همسر خود برای رفتن به اعتکاف اجازه بگیرد. این‌ها همه از شروط اعتکاف است.
وی تأکید کرد: متأسفانه امروزه به دلیل توجه نداشتن به فلسفه اعتکاف، بعضی از افراد معتکف، خودشان را با وسایل ارتباط جمعی سرگرم می‌کنند و یا در مراسم اعتکاف سخنرانی و مراسم جمعی برگزار می‌شود که فرد معتکف نمی‌تواند به حالات شخصی و فردی خود بپردازد و بین خود و خدای خود خلوت جدی داشته باشد و این از آسیب‌های اعتکاف است.
انتهای پیام
