نقش حضرت خدیجه(س) در شکل‌گیری تمدن اسلامی/ درخواست جبرئیل از پیامبر(ص) چه بود
گروه اجتماعی ــ دو تن از استادان و محققان حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا به نقش حضرت خدیجه(س) در شکل‌گیری تمدن اسلامی با محوریت پیامبر(ص) که با بذل مال و فداکاری و ایثارگری آن حضرت همراه بود، پرداختند.
حضرت خدیجه(س) 15 سال قبل از عام‌الفیل در شهر مکه دیده به جهان گشود و پس از 65 سال زندگی با شرافت و فضیلت سرانجام در تاریخ دهم رمضان سال دهم بعثت و سه سال قبل از هجرت رسول خدا به مدینه به لقاءالله پیوست. حضرت خدیجه(س) شخصیت بزرگواری است که ۲۵ سال در بحرانی‌ترین دوران صدر اسلام در کنار پیامبر(ص) بود، ایشان بانویی بسیار شریف، ثروتمند، با آبرو و احترام و عزت در جامعه عرب جاهلی بوده است.
از زمانی که ایشان متوجه شخصیت پیامبر اکرم(ص) شدند شیفته این وجود مبارک می‌شوند که این خود نشانه بارز و روشن بودن قلب و ضمیر حضرت خدیجه(س) است که جذب رسول‌الله می‌شوند شیفتگی ایشان به پیامبر(ص) به خاطر گرایش به‌حق و حق‌پرستی بوده است. ایشان میان زنان اولین کسی است که در آن جامعه جهل و تاریکی و ضلالت که فقط بت‌پرستی حاکم بود و دین حق چندان موقعیتی نداشت اسلام را می‌پذیرند و به پیامبر اکرم(ص) ایمان می‌آورند و از حضرت حمایت می‌کنند و از دین جدیدی که در آن جامعه تاریک پشتوانه‌ای نداشت کاملاً حمایت کرده و سرمایه‌شان را در این راه خرج می‌کنند.
آیت‌الله مکارم شیرازی، یکی از مراجع تقلید شیعیان در وصف این بانوی بزرگ بیان داشته است: یکی از نشانه‌های مظلومیت حضرت خدیجه(س) این است که تنها دوران مشقت‌بار پیامبر(ص) را دیدند، مخصوصاً زمانی که پیامبر(ص) در حلقه محاصره دشمنان گرفتار بودند و زنده نماند که دوران عظمت پیامبر(ص) و به اوج رسیدن اسلام در جزیرةالعرب را ببیند؛ حضرت خدیجه(س) با غم و اندوهی جانکاه چشم از جهان فروبستند و رسول اکرم(ص) و دخترشان حضرت فاطمه زهرا(س) را داغدار کردند و در حالی‌که وظیفه خود را در حمایت از اسلام انجام داده بودند.
آیت‌الله‌العظمی ناصر مکارم‌شیرازی ادامه می‌دهد: حضرت خدیجه کبری(س) در همان جوانی حضرت محمد(ص) آینده فوق‌العاده ایشان را می‌دیدند و با وجود نکوهش زنان عرب که چرا تو با جوانی فقیر ازدواج می‌کنی خواستگاری پیامبر(ص) را پذیرفتند و مهریه ایشان ۹۰ مثقال طلا بود که حضرت خدیجه(س) گفتند که ۹۰ مثقال طلای مهریه‌ام را به پیامبر(ص) هدیه می‌کنم تا ایشان به‌عنوان مهریه به من بدهند.
خدیجه(س)؛ رکن تمدن اسلامی
همچنین آیت‌الله محسن غرویان، عضو هیئت‌علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه در گفت‌وگو با ایکنا از قم، با اشاره به نقش حضرت خدیجه(س) در گسترش اولیه مکتب پیامبر اسلام(ص)، اظهار کرد: ایشان دعوت پیامبر را در مناطق مختلف گسترش دادند به‌خاطر اینکه به امر بازرگانی و تجارت مشغول بودند و این رفت‌وآمد به شهرها و سایر بلاد مختلف زمینه‌ای برای توسعه مکتب پیامبر(ص) بود.
وی ادامه داد: ثروت و امکانات مالی حضرت خدیجه(س) در گسترش جهان‌بینی الهی و توحیدی مؤثر بود، چراکه مال و ثروت ابزاری است که می‌تواند در خدمت دین و آیین الهی باشد و می‌تواند در خدمت شرک، کفر و الحاد نیز باشد؛ حضرت خدیجه(س) تمام ثروت و دارایی خودشان را در خدمت دین و آیین الهی قرار دادند و این ثروت ابزار مهمی برای پشتیبانی از مکتب اسلام و جهان‌بینی دینی بود.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: حضرت خدیجه(س) فرزندی هم چون حضرت زهرا(س) تربیت کردند که این نیز از ابعاد مهم شخصیت ایشان است؛ از فرزندان حضرت زهرا(س)، امامان و پیشوایان معصوم به‌عنوان ستاره‌‌های امامت و عصمت درخشیدند و مکتب تشیع بر سفره فرزندان حضرت زهرا(س) و حضرت خدیجه(س) شکل گرفت.
غرویان یکی از عناصر اصلی شکل‌گیری تمدن و نهضت اسلامی را حضرت خدیجه(س) دانست و ابراز کرد: بانوان می‌توانند از مقاومت و پایداری در راه اسلام که یکی از ویژگی‌های ایشان است الگو بگیرند و پشتیبان نهضت اسلامی و مردان الهی در صحنه مبارزات باشند.
گسترش اسلام
همچنین حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعلی‌اکبر حسینی، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در گفت‌وگو با ایکنا از قم، اظهار کرد: حضرت خديجه(س) قبل از ازدواج با پيامبر(ص) ثروتمندترین شخص جزیرةالعرب بود، حدود 80 هزار شتر داشت و کاروان‌های تجارتی او شب و روز در طائف، يمن، شام و ساير بلاد در حرکت بودند.
وی ادامه داد: حضرت خديجه(س) پس از ازدواج با پيامبر(ص) همه اموالش را در اختيار پيامبر گذاشت تا آن حضرت اموال را در راه خدا مصرف کند و این مهم به‌گونه‌ای بود که پيامبر(ص) بی‌نیاز شد.
استاد حوزه علمیه افزود: در بحارالانوار آمده پيامبر(ص) هنگام مراجعت از معراج نيز در خانه خديجه فرود آمد؛ همچنین ابوسعيد خدری می‌گوید: رسول خدا فرمود: وقتی‌که در شب معراج، جبرئيل مرا به‌سوی آسمان‌ها برد و سير داد، هنگام مراجعت به جبرئيل گفتم: «آيا حاجتی داری؟» جبرئيل گفت: «حاجت من اين است که سلام خدا و سلام مرا به خديجه برسانی» پيامبر(ص) وقتی‌که به زمين رسيد، سلام خدا و جبرئيل را به خديجه ابلاغ کرد. خديجه گفت «ان الله هو السلام، وفيه السلام، اليه السلام، وعلی جبرئيل السلام؛ همانا ذات پاک خدا سلام است و از او است سلام و سلام به‌سوی او بازگردد و بر جبرئیل سلام باد.»
حسینی با اشاره به اینکه خدیجه از بزرگ‌ترین بانوان اسلام به شمار مىرود، گفت: ایشان اولین زنى بود که به اسلام گروید و اولین زنى بود که نماز خواند؛ ایشان همسر رسول خدا(ص) بود و گسترش اسلام به کمک مال و ثروت او تحقق یافت و این شرافت بزرگی برای ایشان بود.
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن تصریح کرد: حضرت خدیجه(س) مایه آرامش و تسلای خاطر پیامبر(ص) بود و در تاریخ مىخوانیم که حضرت محمد(ص) هر وقت از تکذیب قریش و اذیتهاى آن‌ها محزون و آزرده مىشدند، هیچ‌چیز آن حضرت را مسرور نمىکرد مگر یاد خدیجه و هر گاه خدیجه را مىدید، مسرور مىشد.
انتهای پیام
