تأملی بر نظر مقام معظم رهبری درباره مثنوی‌معنوی
مقام معظم رهبری در يكی از ديدارهای خود با شاعران، ديدگاه خود در رابطه با مثنوی‌معنوی را بيان كرده و در اين راستا فرموده‌اند كه «مولانا در مثنوى می‌گويد و هو اصول اصول اصول الدين و به نظر من هم، همين است.»
 |
به گزارش خبرگزاری بين‌المللی قرآن(ايكنا)، مقام معظم رهبری در يكی از ديدارهای خود با شاعران در ماه مبارك رمضان در سال 1387، ديدگاه خود در رابطه با مثنوی معنوی را بيان كردند كه در زير و به بهانه روز بزرگداشت مولوی به آن اشاره شده است.
معظم‌له در بيان نظر خود می‌فرمايند: «يك بخش مهمى از شعر آئينى ما می‌تواند متوجه مسائل عرفانى و معنوى بشود و اين هم يك درياى عظيمى است. شعر مولوى را شما ببينيد. اگر فرض كنيد كسى به ديوان شمس به خاطر زبان مخصوص و حالت مخصوصش دسترسى نداشته باشد كه خيلى از ماها دسترسى نداريم و اگر آن را كسى يك قدرى دوردست بداند، مثنوى، مثنوى؛ كه خودش می‌گويد: و هو اصول اصول اصول الدين. واقعاً اعتقاد من هم همين است. يك وقتى مرحوم آقاى مطهرى از من پرسيدند نظر شما راجع به مثنوى چيست، همين را گفتم. گفتم به نظر من مثنوى همين است كه خودش گفته: و هو اصول ... . ايشان گفت؛ كاملاً درست است، من هم عقيده‌ام همين است.»
مولانا جلال‌الدين محمد بلخی رومی، فرزند بهاءالدين الولد در ششم ربيع‌الاول سال 604 در شهر بلخ متولد شد. جلال‌الدين محمد در حالی كه بيش از 37 سال از عمرش نمی‌گذشت بر مسند پدر نشست و به ارشاد مردم پرداخت و بر همين سجاده‌نشينی استمرار داشت تا آنكه در سال 642 هجری با شمس تبريزی روبرو شد.
آشنايی با شمس، تولدی ديگر برای مولانا
آشنايی با شمس تولدی ديگر برای مولانا بود. مولوی كه تا آن زمان تنها بر سر سجاده يا منبر وعظ ديده می‌شد، شيدا و سرگشته عشقی معجزه‌آميز شد و بسياری از آثار بديع وی در اين حالت شيدايی خلق شده است.
شمس بيش از سه سال در قونيه نماند و شبی در سال 645 اين شهر را ترك كرد و ناپديد شد. اين فراق در سرزمين وجود مولانا آشوبی به پا كرد. پس از شمس حسام‌الدين چلبی از عارفان آن زمان مورد توجه مولانا قرار گرفت و اين مرد عاشق‌پيشه، مثنوی معنوی را به درخواست او سرود. زيرا حسام‌الدين كه ميل و شوق مريدان مولانا را به خواندن منظومه‌های عرفانی سنائی‌غزنوی و شيخ عطار نيشابوری می‌ديد، از مولانا درخواست كرد كه منظومه‌ای مثنوی به همان روش بسرايد.
مولانا در سال 672 هجری قمری در سن ۶۸ سالگی در قونيه فوت كرد كه تاكنون مقبره اين شاعر برزگ قرن ششم در قونيه (تركيه امروزی) است و محل زيارت عاشقان و شيفتگان اين شاعر بزرگ است.
مثنوی معنوی؛ از شاهكارهای شعر عرفانی عالم
نگاهی گذرا به سرايش مثنوی معنوی از آثار مولوی، نخست مثنوی معنوی است كه بعضی آن را «صيقل‌الارواح» نيز ناميده‌اند؛ چرا كه از شاهكارهای شعر عرفانی عالم است. اين كتاب كه در شش دفتر منظوم شده، مجموعه‌ای است از افكار عرفانی، اخلاقی، دينی، و تفسير برخی از آيات قرآنی و احاديث نبوی، به انضمام برخی حكايات عميق جدی و هزلی و امثال عديده.
هشتم مهر، روز بزرگداشت اين شاعر نامی و عارف بزرگ است. متأسفانه امروز ديده می‌شود كه نام و ياد مولوی در زادگاهش كه اين مرز و بوم است، به خوبی پاس داشته نمی‌شود تا آنجا كه ديگران به سادگی او را به نام خود مصادره می‌كنند و كوچك‌ترين فعاليت‌ها مانند برگزاری سمينارها و كنگره‌ها در ارتباط با مولوی به خاطر كمبود بودجه تعطيل شده است.
بی‌توجهی در بزرگداشت مولوی موجب شده تا كشوری مانند تركيه با مصادره اسم اين شاعر بزرگ برای خود نامی كسب كرده و جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی ايجاد كند و ما شايد مجبور باشيم سال‌ها تلاش كنيم تا اين ميراث‌های معنوی را دوباره به نام ايران و ايرانی مطرح كنيم و ادامه همين بی‌توجهی‌ها سبب شده تا كشور ديگری، نظامی‌گنجوی را به نام خود كند.
