سعید مستغاثی، منتقد و کارشناس سینما، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره جدیدترین ساخته ابراهیم حاتمی کیا اظهار کرد: اولین مطلبی که درباره فیلم «چ» میتوان گفت، این است که در این کار، گفتمان انقلاب اسلامی لحاظ شده و به نوعی زندگی یکی از اسطورههای نظام مقدس کشورمان محور داستان قرار گرفته است. در ضمن در این فیلم به مدد پرداختن به بخشی از زندگی شهدای انقلاب به برخی از ارزشهای انقلاب نیز توجه شده است؛ برای مثال میتوان به موضوعاتی چون ولایت و رهبری حضرت امام(ره) همچنین بحث مقاومت اشاره کرد که با ساختار بسیار محکم و قوی مورد توجه قرار گرفته است.
وی درباره کیفیت فنی «چ» گفت: جدا از بحثهای مفهمومی، این کار یک اثر شاخص در حوزه سینمای جنگ است که در آن صحنههای عظیم به وفور مشاهده میشود. این نقاط اوج از فیلمبرداری، موسیقی، صداگذاری شروع شده و تا بخشهایی چون طراحی صحنه، لباس، جلوههای ویژه، جلوههای میدانی، کارگردانی و... ادامه پیدا میکند.
شخصیتپردازی قوی در «چ»
این تهیه کننده برنامههای تلویزیونی تأکید کرد: فیلمنامه این فیلم تنها به بخشی کوتاهی از زندگی شهید چمران در پاوه توجه دارد. این نکته را حاتمی کیا نیز در یکی از سخنانش بیان کرده است. این گزیدهگویی را در عنوان فیلم «چ» هم میشود مشاهده کرد که قسمتی از نام شهید چمران را در بر میگیرد. نکته دیگر اینکه حاتمیکیا در فیلمش به صورت کلیشهای و یکبعدی به شخصیت چمران توجه نداشته است، بلکه به زوایای دیگر زندگی این شهید نیز پرداخته است.
کارگردان مستند «راز آرماگدون» ادامه داد: در این فیلم شاهدیم که تیپ یا قهرمان در فیلم دارای شخصیت است. شخصیتی که در آن هم فراز میبینیم هم اینکه فرود آن را مشاهده میکنیم. برای مثال شخصیتی که از چمران در ابتدا مشاهده میکنیم چمران بازرگان است، اما آنچه در پایان به ویژه سکانس پایانی میبینیم چمران خمینی (ره) است. از دیگر امتیازات این فیلم در شخصیتپردازی، می توان به جامع بودن آن اشاره کرد. یعنی حاتمیکیا سعی کرد سیری از زندگی شهید چمران را در 48 ساعت از زندگی این شهید تصویر کند.
استفاده زیرکانه از طراحی صحنه در «چ»
مستغاثی درباره کارگردانی «چ» گفت: در این فیلم ما با یک پروداکشن بزرگ رو به رو هستیم که در بین کارهای حاتمیکیا نیز چنین فیلمی بیسابقه است. این عظمت تصویر به فیلم کمک کرده تا بزرگی حماسه پاوه به درستی تصویر شود. این گره خوردن مناسب محتوا و ساختار هم نشئت گرفته از کارگردانی بسیار خوب ابراهیم حاتمیکیا است. از دیگر امتیازات کارگردانی این فیلم میشود به استفاده زیرکانه و دقیق از اشیا اشاره کرد. آنجاهایی که شهید چمران از پیراهن خونی یک جوان برای وحدت استفاده میکند یا پرچم خونی که تیمسار فلاحی در دست دارد.
وی در پاسخ به سؤال پایانی مبنی بر اینکه در این فیلم آیا حاتمیکیا تحت تاثیر نسخه خارجی فیلم «چ» که درباره چگوارا است، نبوده؟ گفت: من تشابهی را مشاهده نکردم، چون این دو شخصیت (شهید وصالی و چگوارا) کاملا با هم تفاوت دارند، البته اگر منظورتان نوع پوشش این دو شخصیت است باید گفت که در آن دوران (دهه شصت) بسیاری از انقلابیون همانند مبارزان آمریکای لاتین لباس میپوشیدند، اما این نوع پوشش به معنای تشابه رفتار و تفکر نیست.