حضرت زهرا(س) مصداق اتحاد عقل و عاقل و معقول

به گزارش ایکنا؛ ششمین جلسه سوگواری ایام شهادت حضرت زهرا(س) با حضور حجت‌الاسلام شیخ‌حسین انصاریان روز سه‌شنبه، 9 بهمن‌ماه در مسجد جامع غدیر خم واقع در محله ضرابخانه تهران برگزار شد.
وی با طرح بحث در زمین «تبیین گوشه‌هایی از عظمت حضرت زهرا(س) بر مبنای آیاتی از قرآن» تصریح کرد: حضرت زهرا(س) کسی است که وجود مبارک امام عصر(عج) که خلاصه وجود همه انبیا(ع) و ائمه طاهرین(ع) است و از او در روایات با طاووس بهشتیان تعبیر شده، در مورد ایشان می‌فرماید کل زندگی حضرت صدیقه(س) برای من سرمشق است.
اهل بیت(ع) نیز به حضرت زهرا(س) متوسل می‌شدند
انصاریان بیان کرد: عظمت عجیبی در این بیان امام دوازدهم وجود دارد و همچنین در روایت دیگری که در کتب معتبره وارد شده است می‌خوانیم که یک نفر در مدینه از کنار منزل امام باقر(ع) می‌گذشت که صدای ناله امام را شنید که امام مشغول گفتن ذکر یا فطمه هستند. این شخص به منزل امام(ع) رجوع کرد و دید که حضرت در بستر بیماری هستند و فرمودند که همه ما به این اسم برای حل مشکلاتمان به پیشگاه پرورگار توسل داریم.
این استاد برجسته اخلاق در ادامه تصریح کرد: نکته روایت این است که امام(ع) اشاره می‌کنند به اسم حضرت زهرا(س) متوسل می‌شوند و شما ببیند جایگاه ایشان چه عظمتی در هستی دارد. رسول خدا(ص) نیز در مورد ایشان فرمودند که «سیده نساء العالمین من الاولین و الآخرین»، یعنی حضرت زهرا(س) سیده زنان عالم از ابتدا تا انتهای خلفت است.
وی بیان کرد: البته در قرآن داریم که خداوند در مورد حضرت مریم(س) می‌فرماید «وَ إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ؛ و ياد كن هنگامى را كه فرشتگان گفتند اى مريم خداوند تو را برگزيده و پاك ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است» و ممکن است این شبهه ایجاد شود که بالاخره بین حضرت زهرا(س) و حضرت مریم(س) کدام یک سرور زنان عالم هستند.
حضرت زهرا(س) سرور زنان از ابتدا تا انتهای هستی
انصاریان در پاسخ به این شبهه تصریح کرد: امت رسول خدا(ص) بنا به تصریح قرآن که می‌فرماید «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ» یعنی بهترین امت است و در این امت که از همه برتر است حضرت زهرا(س) قرار دارد و به همین جهت ایشان سرور زنان عالم از ابتدا تا انتهای آفرینش و حضرت مریم(س) سرور زنان عصر خود بوده است.
این استاد برجسته اخلاق بیان کرد: در مورد برتر بودن امت رسول خدا(ص) نیز باید این نکته را متذکر شوم که دینی که نزد خداوند مقبول است اسلام است همچنان که در آیات متعددی این مسئله بیان شده است و این دین نیز یکی است، چه اینکه تعبیر ادیان و ... در قرآن وجود ندارد. بنابراین امت رسول خدا(ص) در این دین که تنها دین مورد قبول خدا است قرار دارند و حضرت زهرا(س) نیز در این امت حضور دارد.
وی در ادامه بحث خود به آیاتی از قرآن اشاره کرد و گفت: یکی از آیاتی که باید برای تبیین بحث به آن بپردازیم آیه 109 سروه کهف است که می‌فرماید «قُلْ لَوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا؛ بگو اگر دريا براى كلمات پروردگارم مركب شود پيش از آنكه كلمات پروردگارم پايان پذيرد قطعا دريا پايان مى‏يابد هر چند نظيرش را به مدد آن بياوريد».
انسان کلمه الله است
انصاریان بیان کرد: بنابراین طبق این آیه کلمات خدا هرگز تمام نخواهد شد، همچنین خداوند در آیه 45 سوره آل عمران می‌فرماید «إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ؛ ياد كن هنگامى را كه فرشتگان گفتند اى مريم خداوند تو را به كلمه‏‌اى از جانب خود كه نامش مسيح عيسى‏ بن‏مريم است مژده مى‌دهد در حالى كه او در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاه خدا است» و طبق آیه می‌توان گفت که انسان کلمه الله است.
این استاد برجسته اخلاق در ادامه تصریح کرد: هر انسانی یک کلمه خدا است و تمام موجودات کلمات خدا هستند. اما به یک آیه از سوره بقره نیز باید اشاره کنم که خداوند می‌فرماید «فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ؛ سپس آدم از پروردگارش كلماتى را دريافت نمود و خدا بر او ببخشود آرى اوست كه توبه‏ پذير مهربان است». طبق روایات صحیح اهل بیت(ع) این کلماتی که آدم از خدا دریاف کرد حقایق زنده بودند که آدم نیز با پیوستن به این حقایق زنده توبه‌اش مورد قبول واقع شد.
وی تصریح کرد: چیزی که قابلیت حرکت به طرف حضرت حق را دارد موجود زنده‌ است که یا در عالم معنا و یا در عالم ماده می‌تواند حرکت کند چه اینکه در هر دو عالم حرکت جریان دارد. علاوه بر آیاتی که خوانده شد باید به این آیه که خداوند می‌فرماید «وَ إِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ؛ و چون ابراهيم را پروردگارش با كلماتى بيازمود و وى آن همه را به انجام رسانيد»، امام باقر(ع) فرمود که اینها 30 کلمه بودند و بنده در تفسیر مجمع‌البیان یافتم که همگی این 30 کلمه موجودات زنده هستند و امام باقر(ع) می‌فرمایند که ابراهیم(ع) وقتی با این کلمات آشنا شد و جانش با این کلمات آمیخت، به امامت رسید و خداوند فرمود «إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا».
پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) پیروان ابراهیم(ع) محسوب می‌شوند
این استاد برجسته اخلاق در ادامه بیان کرد: قبل از اینکه در مورد کلمه جمع‌بندی کنیم باید توجه داشت که خداوند نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم(ع) را کسانی می‌داند که پیرو او هستند و می‌فرماید «إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ؛ در حقيقت نزديكترين مردم به ابراهيم همان كسانى هستند كه او را پيروى كرده‏‌اند و نيز اين پيامبر و كسانى كه به آيين او ايمان آورده‌اند و خدا سرور مؤمنان است» و رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع) مصداق بارز آیه هستند. البته که این مسئله با شان آنها نیز تنافی ندارد و پیامبر(ص) تمام خوبی‌های ابراهیم(ع) را در خود داشت امام حسین(ع) نیز تمام خوبی‌های انبیاء(ع) را در خود جمع کرده‌ بود چنانکه فرمود «یا وارث آدم صفوه الله».
انصاریان در ادامه به کلمه اشاره و تصریح کرد: کلمه وجود ما زمانی معنا می‌دهد که با کلمات معنوی پیوند خورده باشد، در غیر اینصورت بی معنا خواهد بود و ممکن است یک انسان 80 سال هم عمر کند اما بی معنا بمیرد. مراد از کلمات معنوی نیز توحید، نبوت، ولایت اهل بیت(ع)، اصول اعتقادی و مسائل عالی عرشی و اخلاقی است. وقتی کلمات وجود ما با این کلمات پیوند بخورد می‌تواند با آنها متحد شود.
چرا امام علی(ع) از حجر به حجر الخیر تعبیر کرد؟
این استاد برجسته اخلاق با اشاره به روایتی بیان کرد: روز بیستم ماه مبارک رمضان امام علی(ع) در بستر بودند و به دلیل وضعیت نامساعدی که داشتند امام حسن(ع)فرمودند که به ملاقات امام(ع) نیاید. اما در همین حال است که امام علی(ع) به فرزدنش فرمان داد که برود و حجر بن عدی را به بالین ایشان بیاورد. امام فرموده بود که دل من برای حجر بن عدی تنگ شده است. حجر وقتی بر بالین امام(ع) حاضر شد سر به سینه امام(ع) گذاشت و شروع کرد به گریستن اما در اینجا امام(ع) جمله‌ای دارند که فوق‌العاده است و آن اینکه از حجر به «حجر الخیر» تعبیر می‌کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: امام(ع) حجر را اهل خیر معرفی نکرد بلکه از ایشان به خیر محض تعبیر کردند، این یعنی وقتی کلمات وجودی انسان با توحید پیوند می‌خورد به چنین جایگاهی دست پیدا می‌کند. اساس این کلمات نیز صحف مرفوعه است، چنانکه فرمود «فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ. مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ؛ در صحيفه‌هايى ارجمند والا و پاك‏شده». انسان وقتی آماده حرکت به سوی خدا شد و وجودش نیز مطهر گشت در اینجا است که خداوند می‌فرماید «إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ؛ سخنان پاكيزه به سوى او بالا مى‌‏رود و كار شايسته به آن رفعت مى‌‏بخشد».
حضرت زهرا(س) با تمام کلمات هستی پیوند خورد
این استاد برجسته اخلاق بیان کرد: همه مواردی که گفته شد، یعنی پیوند با کلمات معنوی و توحیدی در وجود صدیقه کبری(س) تجلی داشت و ایشان کلمه‌ای است که با تمام کلمات هستی پیوند خورد و متحد شد. برخی از فلاسفه‌ای که عرفان‌منش هستند مانند ابونصر فارابی، ملاصدرا، حاج ملاهادی سبزواری، ملاعلی نوری و یا میرزا ابوالحسن جلوه عبارتی به نام اتحاد عقل و عاقل و معقول را مطرح می‌کنند که البته شرح این عبارت مجالی دیگر را می‌خواهد.
وی در ادامه و در مقام جمع‌بندی این بحث قرآنی افزود: تمام فقها نیز فتوا داده‌اند که اگر کسی روزه باشد و به حضرت زهرا(س) روغ ببندد روزه‌اش باطل است چنانکه دست زدن بدون وضو یا غسل به اسم حضرت نیز معصیت است و اینجا است که باید بگوییم یعنی ایشان تجلی اتحاد عقل و عاقل و معقول بوده است.
انتهای پیام