سالها همنشینی و همراهی با مرحوم سیدمهدی طباطبایی در جلسات جامعه روحانیت مبارز و زیر سقف مجلس سبب شده که حجتالاسلام سیدرضا اکرمی با شناختی نسبتاً دقیق و جامع درباره وجوه مختلف شخصیت سیاسی، اخلاقی و دینی آن مرحوم سخن بگوید. او که در دورههای سوم و هفتم مجلس شورای اسلامی با سیدمهدی طباطبایی همکار بوده است، راز محبوبیت «آسیدمهدی» در بین سیاسیون چپ و راست را شخصیت اعتدالی، اخلاقمدار و مصلحتگرای او میداند و تأکید میکند؛ «من ایشان را پیرو ولایت فقیه میدانم چون با تمام وجود در منبر، مجلس، مسجد، هیئت و منزل طرفدار و مبلغ ولایت فقیه بود و همه وجود او با ولایت فقیه عجین بود.»
اکرمی انصاف و دوری از افراط و تفریط را از دیگر ویژگیها و منش اخلاقی مرحوم طباطبایی در زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی میداند.
مشروح گفتوگوی ایکنا با این عضو شاخص جامعه روحانیت مبارز را در ادامه بخوانید؛
حاج آقا، بارزترین ویژگیهای شخصیتی و رفتاری مرحوم حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی طباطبایی چه بود؟ به ویژه اینکه ایشان به عنوان یک استاد اخلاق معروف بود؟
مرحوم حجتالاسلام والمسلمین طباطبایی یک روحانی رسمی، شناختهشده و شبانهروزی بود. یعنی ایشان از ابتدایی که طلبه شد و وارد حوزه تبلیغ و امام جماعت مسجد و مبارزه با رژیم شاه شد مورد شناخت و احترام همه طبقات بود. طبقاتی که در مسجد او حضور پیدا میکردند یا افرادی که در مجلس شورای اسلامی به او در مشهد و تهران رأی دادند و اقشار مردمی که در جریان کمکرسانیهای ایشان در جنگ تحمیلی و مبارزات سیاسی و انقلابی بودند به او احترام خاصی می گذاشتند.
نکته دوم و البته مشهود در زندگی ایشان، اعتدال بود. مرحوم طباطبایی نه رادیکال بود، نه منزوی، بیتفاوت و تماشاچی. ایشان یک منش معتدلی داشت که در دوران مبارزات سیاسی و انقلابی، فعالیتهای تبلیغی و حضور در مجلس شورای اسلامی بروز و ظهور داشت و میکوشید اخلاق را سرلوحه فعالیتهایش قرار دهد. مسئله اخلاق انقدر مهم است که خدای متعال به پیامبر اکرم لقب «خلق عظیم» داده است؛ «اقوام دنیا به اخلاق زندهاند، قومی که گشت فاقد اخلاق مردنی است». براین مبنا ایشان هم شخصیت معتدلی بود و از افراط و تفریط پرهیز میکرد.
براساس همین ویژگی، ایشان سعی میکرد در مسائل سیاسی حالت معتدل داشته باشد. ایشان نه مانند افرادی بود که حرفهای ناروا میزدند نه مانند کسانی بود که اهل غلو و مبالغه هستند و حد وسط را حفظ میکرد.در واقع مرحوم طباطبایی میکوشید که یک چهره مصلح باشد و با اصلاح به پیش برود تا بتواند در جامعه جاذبه داشته باشد.
منزل ایشان محل امید و پناهنگاهی برای رسیدگی به مشکلات مردم و حتی مشورت های سیاسی مردم بود. ایشان زحمت مصلحین و سیاسیون را میپذیرفت و تلاش میکرد که جاذبه به حد کمال و دافعه به حد نیاز داشته باشد. در دوران بیماریهای متعدد و ممتدی که داشت افرادی از اقشار و طبقات مختلف به عیادت و احوالپرسی او میآمدند و هنگامی هم که از دنیا رفت تشییع جنازه او را نیز دیدیم که چه جمعیت عظیمی در مسجد موسی بن جعفر(ص) و خیابان غیاثی از او تجلیل کردند. همین الان هم خانه مرحوم سید مهدی طباطبایی خانه امید و پناهگاه مردم محله است و درش به روی همه باز است. مجالس عزاداری اهل بیت(ع) هنوز هم در انجا برگزار میشود. اینها نشان میدهد که روح او و برکات و خیرات او هنوز در محله ایشان وجود دارد.
من در جامعه روحانیت مبارز سالها همراه ایشان بودم، او در جلسات صحبتهای خیرخواهانه مطرح میکرد. میتوان گفت مرحوم طباطبایی مصداق این سخن امام رضا(ع) است که فرمودند: «با مردم به گونهای زندگی کنید که وقتی هستید از وجودتان خوشحال باشند و آنگاه که از دنیا میروید برای فقدان شما بگریند». لذا ایشان یک فرد بابرکت و پرخیر برای جامعه اسلامی بود.
با وجود اینکه مرحوم طباطبایی برخواسته از جریان اصولگرایی بودند اما محل رجوع و مورد اعتماد چهرهها و فعالان دیگر جریانات سیاسی نیز بودند. نگاه شما به این وجه شخصیتی و سیاسی ایشان چیست؟
ایشان چون فرد معتدل و مصلحی بود، میکوشید از طریق استدلال، منطق، دلیل و اخلاق جاذبه داشته باشد و طبقات و جریانات سیاسی مختلف نیز وقتی میدیدند ایشان رادیکال و افراطی نیست به ایشان مراجعه میکردند و از نظرات ایشان استفاده میکردند.
بعد از اتفاقات سال 88 برخی شخصیتها به بیبصیرتی، سکوت و زاویه گرفتن با ولایت متهم شدند، ایشان هم بعضا با این اتهامات مواجه شدند. نگاه ایشان به ولایت فقیه و دفاع درست از ولایت فقیه چگونه بود؟
من ایشان را پیرو ولایت فقیه میدانم چون با تمام وجود در منبر، مجلس، مسجد، هیئت و منزل طرفدار و مبلغ ولایت فقیه بود و همه وجود او با ولایت فقیه عجین بود. نمیتوان گفت شخصیتی که سالیان درازی در حوزه، مسجد و منبر برای ولایت فقیه کار کرده خدای ناکرده با ولایت فقیه زاویه دارد. ایشان ریشش را در اسلام و انقلاب سفید کرده بود، اینها حرفهای بیدلیل و بدون مدرکی است که متأسفانه به حربه بعضی افراد تبدیل شده تا چهره افراد متدین، مصلح و خیرخواه را مخدوش کنند.
شما با مرحوم طباطبایی در دوره سوم و هفتم مجلس شورای اسلامی همکار بودید. چه خاطرهای از همکاری با ایشان به یاد دارید؟
همه زندگی مرحوم طباطبایی زندگی مفید، سازنده و مصلحانهای بود و همواره سعی میکرد از افراط و تفریط به دور باشد. این ویژگی در فضای مجلس نمود ویژهای داشت و با عدالت، فکر و اخلاق تلاش میکرد فاصله بین افراد و جریانات سیاسی را از بین ببرد.
امروزه چقدر وجود شخصیتهای روحانی مانند مرحوم طباطبایی که قدرت جذب جوانان را داشته باشند یک ضرورت است؟
کشور درگیر یکسری مشکلات بینالمللی است که از راه جنگ تحمیلی هشت ساله، تحریم، تهدید و تبلیغات روانی و در طول این چهل سال بر ملت تحمیل شده است و ادامه هم دارد. به عبارتی یک دشمن قطعی و حتمی بیرونی داریم. در داخل هم افرادی داریم که نگاه به غرب دارند و تبلبغات روانی، تهدید و تحریم دشمن بر روی آنها اثر میگذارد. از طرفی مشکلات زیادی از قبیل گرانی، اختلاس، رانتخواری، نوسانات قیمت دلار و ... در داخل کشور داریم و عید نوروز امسال نیز با سیل شروع شد که بر مشکلات افزود. در این وضعیت افرادی را لازم داریم که فهیم و بصیر باشند، جاذبه داشته باشند و بتوانند در دایره دشمنان خارجی و مشکلات داخلی یک راه و روش صحیحی به کار ببندند که جامعه به جلو برود. باید بپذیریم با دعوا کردن در داخل و خارج کارها پیش نمیرود.
مرحوم طباطبایی از جمله افرادی بود که انصاف و اخلاقمداری را در رفتار و گفتار خود در عرصه سیاسی و اجتماعی رعایت میکرد و میگفت وقتی امام میفرماید هرچه داد دارید بر سر آمریکا بکشید، ما هم فریادمان باید علیه امریکا باشد. یا وقتی امام میفرماید در داخل دست هم را بگیرید و با هم وحدت داشته باشید، ما هم باید حتما در این مسیر حرکت کنیم. لذا امروز افرادی را لازم داریم که جلودار و پیشرونده باشند تا سایرین نیز به دنبال آنها بروند. مرحوم طباطبایی چنین شخصیتی بود.
ایشان با وجود شناخته شدن در بین عموم جامعه و بین سیاسیون به هیچ وجه به دنبال جنجال و مطرح کردن خود نبودند یا انتقادات خود را نیز منصفانه و اخلاقی مطرح میکردند. نظرتان درباره این مشی رفتاری ایشان بفرمایید؟
اختلاف فکر، اختلاف فهم و اختلاف سلیقه یک امر طبیعی است، قرآن هم میفرماید: «وَ قَدْ خَلَقَكُمْ أَطْواراً»، «وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ». اما وجه مشترک این است که با هرکسی که ایران، اسلام، انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی، ولایت فقیه و قانون اساسی را قبول دارد و به دنبال ایران آزاد، آباد، مستقل و مترقی است باید کار کرد و بر روی این مشترکات باید کار کرد. اینکه توقع داشته باشیم دیگری مانند من بیاندیشد نشدنی است اما همه ما در مقابل قرآن، نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه، قانون و ولایت فقیه تابع و تسلیم هستیم. باید این اصول را ملاک و معیار قرار دهیم. مرحوم طباطبایی میکوشید در این سمت و سو و تقویت نقاط اشتراک حرکت کند.
انتهای پیام