تحول در نگاه مدیران لازمه اصلی دانش‌بنیان شدن تولید و اقتصاد کشور است

به گزارش ایکنا، حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در خطبه اول نماز جمعه این هفته تهران در ادامه سخنان خود در خطبه های اول پیرامون منشور حکمرانی براساس عهدنامه مالک اشتر گفت: در نظام حکمرانی دینی و اندیشه سیاسی مترقی امام علی(ع) دو آرمان و هدف کلیدی در دستور حاکمان و مدیران ارشد و میانی نظام دینی قرار دارد؛ توسعه انسانی برای پاسخ به تمام نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه و فراهم آوردن بستر رشد و تعالی آنان به سوی قله های کمال انسانی. این مهمترین هدف در نظام اسلامی است.

وی افزود: دوم ساخت یک کشور مدرن با بهترین زیرساخت های اقتصادی است که راه را برای رفاه عمومی و رشد و تعالی جامعه در ابعاد مختلف هموار می کند.

ابوترابی فرد اظهار کرد: به طور کلی هر نظام سیاسی برای ماندگاری و ثبات، نیازمند به ارکان هشت گانه است که در کلام امام علی(ع) هم به آن پرداخته شده است؛ مردمسالاری، شایسته سالاری، قانون مداری، امنیت و قدرت دفاعی بازدارنده، استقلال سیاسی، اقتصاد مقاوم و پویا، عدالت و اعتلای فرهنگی و در نهایت علم، فناوری و نوآوری.

خطیب جمعه تهران بیان کرد: در نهج البلاغه در فرازهای گوناگونی به بحث مهم مردمسالاری، یعنی حضور و مشارکت مردم در شکل گیری نهادهای سیاسی و تصمیم سازی و رشد و تعالی جامعه پرداخته شده است. مسئله دیگر شایسته سالاری است که در دستور کار خدای متعال، انبیای الهی، اولیای دین و تربیت یافتگان مدرسه قرآن و اهل بیت(ع) است.

وی ادامه داد: انتخاب مالک اشتر یعنی در حکومت امام علی(ع) شایستگان نقش اول را ایفا می کنند و مسئولیتها باید به دست آنها سپرده شود. منتهی در تفکر دینی شایسته سالاری با تعریفی که امروز ارائه می شود مقداری متفاوت است. در اندیشه دینی برای سطوح عالی در مدیریت نخسین شاخص؛ عدالت، تقوا، شایستگی و آراستگی به خصایص والای انسانی است. انسانهای حفیظ، امین، آراسته به عدالت و دوستداران و خادمان به ملت باید بر اریکه قدرت بنشینند نه دلباختگان به قدرت و مقام.

ابوترابی فرد ابراز کرد: لذا امام علی(ع) برای قرار گرفتن در جایگاه مدیریت و رهبری جامعه به دو اصل اشاره می کنند؛ اول: حُضُورُ الحاضِرِ، و قِيامُ الحُجَّةِ بِوُجودِ الناصِرِ. دوم: ما أخَذَ اللّه عَلَى العُلَماءِ. این مردم هستند که باید انسانهای عالم و وراسته و مدافع حقوق مردم را انتخاب کند و این اصل در نظام دینی بسیار کلیدی و محوری است. در دوران حکومت امام عصر(عج) این اصل کلیدی رمز اساسی تحول در کره خاکی است. برهمین اساس امام علی(ع) شخصیتی در تراز مالک را انتخاب می کنند.

خطیب جمعه تهران افزود: امام علی(ع) به این شخصیت استثنایی می فرمایند: مالک مهمترین اصلی که باید بر آن مراقبت کنی تقوا الهی است؛ یعنی آراستگی به ایمان و عمل صالح. ایمان و عمل صالح مولد تقواست و تقوا محصول پیوند این دو اصل کلیدی است. لذا ماه مبارک رمضان، ماه آراستگی به تقواست. زیرا ایمان با عمل صالحی به نام روز ه گره می خورد، ایمان با قیام در دل شب و انس با قرآن پیوند می خورد و این پیوند جامعه را متحول می کندو راه را برای تقرب به پروردگار هموار می سازد.

وی تصریح کرد: براین اساس در یک نظام دینی و اسلامی، عدالت، دیانت، اخلاق، ایمان و عمل صالح، مهمترین ویژگی مدیران آن نظام و به ویژه مدیران ارشد و میانی است. تقوا مطالبه خدای متعال از انسانهاست؛ اتقوا الله. نماز جمعه مدرسه اراستگی به تقواست.

ابوترابی فرد اظهار کرد: امام علی(ع) در کلام بلندی می فرمایند: تقوا داشته باشید درباره بندگان و شهرها. یعنی یک جامعه متقی و یک نظام سیاسی آراسته به تقوا، حیات اجتماعی اش متحول می گردد، شهرهایش دگرگون می شود. اگر ما مسئولان آراسته به تقوا باشیم از ظرفیتهای کشور درست استفاده می کنیم، سرمایه ها را به آسانی از کف نمی دهیم و با سرمایه های در دست در مسیر خلق ثروت گام بر می داریم.

وی ادامه داد: بعد امام علی(ع) می فرمایند: فردا از ما سؤال می کنند حتی در مورد سرزمین و جانداران. این است نگاه اسلام و قرآن. محضر پاسداران و نیروهای قدرتمند ارتش جمهوری اسلامی عرض می کنم اگر فردا از شما سؤال کنند شما پاسخ می دهید که ما تحت فرماندهی علم و فقاهت و تقوا، هزاران کیلومتر از خاک کشور را از زیر چکمه های استکبار جهانی آزاد کردیم و اجازه ندادیم حتی یک سانتی متر از خاک ایران اسلامی تجزیه شود. ما نیروهای مسلح در طول سه دهه ایران را به نماد اقتدار و امنیت در منطقه تبدیل کردیم و توانستیم با خلق نیروهای مسلح مقتدر، قدرت دفاعی بازدارنده به معنای واقعی کلمه خلق کنیم و آسمان، زمین و دریای ایران در اوج امنیت قرار دارد؛ این دستاورد آراستگی به تقوا و شایسته سالاری و محوریت دانش و علم است.

بنابراین گزارش حجت الاسلام و المسلمین ابوترابی فرد در خطبه دوم نماز جمعه تهران با اشاره به رکن هشتم اقتدار نظام های سیاسی؛ علم، فناوری و نوآوری، گفت: علم و فناوری از مهمترین ار کان اقتدار هر نظام سیاسی است لذا امام علی(ع) در یک کلام ماندگار فرمودند: «العلم سلطان»، قدرت و عزت محصول دانش است. جایگاه امروز ارتش جمهوری اسلام و نیروی زمینی اقتدارآفرین محصول آراستگی این نهاد به مقوله علم و ایمان است.

وی با بیان اینکه عمل مبتنی بر دانش خلق قدرت می کند، گفت: حوزه هایی که امروز نظام جمهوری اسلامی ایران در موضع اقتدار و ثبات قرار دارد بدون استثنا محصول گامهای بلند و استواری است که براساس دانش و علم برداشته شده است. مدرسه قرآن مدرسه علم است. مدرسه نهج البلاغه مدرسه دانش است؛ لقد آتینا داوود و سلیمان علما. این قدرت استثنایی این دو شخصیت تاریخ انبیا محصول دانش بود. آیه کریمه می فرماید سنگ بنای قدرت و حکمرانی، دانش و علم است.

ابوترابی فرد اظهار کرد: خطاب به پیامبر اعظم(ص) می فرماید: رب زدنی علما.سلوک علمی برای دستیابی به مدارج برتر دانش و علم است. در اندیشه دینی علم و معرفت مسیر حرکت را تبیین می کند و راه را برای دستیابی به قله های دانش هموار می کند.

خطیب جمعه تهران اظهار کرد: رهبر فرزانه انقلاب اسلامی که از دیرباز بر مقوله علم و دانش و تبدیل ایران اسلامی در نیم قرن پیش رو به یکی از مراجع علمی جهان پای فشار می آورند، یکی از مهمترین اصول برای افزایش اقتدار ملی فراروی ما برجسته نموده اند. مرجعیت دانش و علم در مدیریت کشور باید به یک مقوله اصلی تبدیل شود و دانش فصل الخطاب منازعات مدیریتی، سیاسی و اجتماعی است.

وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب سال 1401 را با شعار «تولید، دانش بنیان، اشتغال آفرین» آغاز کردند. با استمداد از خداوند سبحان در ماه های پیش روی خطبه های دوم را بر محور این آرمان تحول آفرین قرار می دهم. تحلیل و تبیین ابعاد گوناگون این شعار الهام بخش با نگاه به بیانیه چله دوم انقلاب. البته سکاندار انقلاب اسلامی سال 1387 را هم سال نوآوری و شکوفایی نامگذاری کردند؛ یک شعار مترقی و امیدزا و حرکت آفرین. شکل گیری اقتصاد دانش بنیان راه را برای نوآوری و شکوفایی کشور هموار می کند.

ابوترابی فرد ابراز کرد: با توجه به شرایط اقتصادی امروز کشور، به درستی تولید و اقتصاد دانش بنیان در دستور کار قرار گرفته است. اقتصاد دانش بنیان نام سیستم اقتصادی است که در آن تولید کالا و خدمات عمدتا مبتنی بر فعالیت های دانش محور است. دانش خلق ثروت می کند نه منابع طبیعی، نه کارگر و نیروی انسانی ساده. عنصر کلیدی در این اقتصاد سرمایه و دارایی های فکری است نه مخازن عظیم نفت و گاز.

وی اضافه کرد: در این سیستم از نوآوریهای علمی و فناورانه برای خلق ثروت استفاده می شود، نه از صادرات خام منابع طبیعی. در گذشته هویت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ایران با دانش و نوآوری فکری پیوند داشت. امروز متأسفانه اقتصاد ایران با منابع نفت خام، آن هم صادرات خام این منابع گران قیمت گره خورده است. عمده کشورهایی که از درآمدهای سرشار و سهل الوصول نفت و گاز استفاده می کنند گرفتار حکمرانی و مدیریت منابع پایه هستند. یعنی ان سال که نفت صادر می شود این درامدهای ارزی است که پایه مدیریت کشور است و آن سال که این منابع در اختیار نیست نظام مدیریتی با اختلال روبرو می شود.

خطیب جمعه تهران تأکید کرد: مدیریت منابع پایه راهی برای تحول و اقتدار ملی و اقتصاد کشور نیست. آن روز که درآمدهای حاصل از فروش نفت به دست می آید اولا ذخائر ارزی بانک مرکزی افزایش پیدا می کند در نتیجه رشد نقدینگی، رشد پایه پولی و رشد تورم و معضلات کلیدی دیگر رخ می دهد. ثانیا بازار داخلی به بازار کالاهای خارجی تبدیل می شود و ثالثا تولیدات داخلی با چالش های جدی روبرو می شود. راه برون رفت از این تنگناها اقتصاد و مدیریت دانش پایه است.

وی ابراز کرد: در گام نخست باید نگاه مدیران ارشد و میانی کشور متحول شود. مدیران کشور هستند که نظام اقتصادی کشور را هدایت می کنند. اگر این نگاه متحول نشود و دانش بنیان نشود اقتصاد ایران دانش بنیان نمی شود. تولید نیازمند موتور محرکی است که اقتصاد ایران را با کمترین هزینه در کوتاه ترین زمان و با بالاترین شتاب در جایگاه شایسته خود قرار دهد. این موتور محرک نظام مدیریتی کشور است.

ابوترابی فرد بیان کرد: سرمایه هایی که امروز در دست ملت عزیز ماست محورهای زیربنایی اقتصاد دانش بنیان است که به نظر این حقیر رهبر معظم انقلاب با نگاه به این محورهای زیربنایی امید به تحول در نظام اقتصادی ایران دارند. نخست نیروی کار تحصیل کرده ماهر است. اقتصاد دانش بنیان محصول اندیشه و تفکر است، محصول دانش و علم است و نیروی کار عالم و تحصیل کرده و ماهر رکن کلیدی این اقتصاد است، نیروی کاری که توانایی یادگیری مداوم و به کارگیری مهارت برای خلق ثروت از دانش را دارد.

وی تصریح کرد: ایران اسلامی امروز در این حوزه از ظرفیت بسیار بالا و ارزشمندی برخوردار است. امروز ما بیش از 14 میلیون جوان تحصیل کرده در اختیار داریم که محصول کار باارزش نظام آموزش عالی کشور در طول چهار دهه است. دکتر علی محمدی ها به عنوان نیروهای عالم و کارآفرین محصول نظام آموزش عالی ایران هستند. این دانشمند هسته ای کشور تمام دوران تحصیلات عالی خود را در ایران گذراند و با بیش از 50 مقاله آی اس آی مرجع راه را برای تحول در صنعت هسته ای کشور فراهم کرد.

خطیب جمعه تهران اظهار کرد: بسیاری از جوانان که امروز ایران را در حوزه های مختلف به کارستانی تبدیل کرده اند محصول کار نهادهای علمی و دانشگاه ها هستند. تحولاتی که در حوزه نظام پزشکی، مهندسی، نانو، بیو، لیزر و ... رخ داده، قدرت پدافند جمهوری اسلامی همه و همه محصول این کار بزرگ علمی جمهوری اسلامی در طول چهار دهه است.

وی با تأکید بر ضرورت تحول این نظام در چله دوم انقلاب گفت: با تحول و فهم درست نقاط قوت و کاستی ها برای قرار گرفتن در جایگاه مناسب باید برنامه ریزی شود. این یکی از مهمترین محورهای زیربنای اقتصاد دانش بنیان کشور است و امروز بیش از 400 هزار فارغ التحصیل دانشگاه در شرکتهای دانش بنیان حضور دارند.

ابوترابی فرد با بیان اینکه تربیت نیروی انسانی عالم کار دشواری است، گفت: اما از آن دشوارتر تولید علم است لذا با همین نگاه عنوان وزارت علوم به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تبدیل شد اما تبدیل دانش به فناوری به مراتب سخت تر از تولید علم است. امروز در کشورهای جهان سوم دانش تولید می شود اما کشورهای به اصطلاح توسعه یافته از دستاوردها و نواوریهای علمی آنها بهره می گیرند. جمهوری اسلامی این فاصله را به طور معناداری کوتاه کرده و دانش هسته ای را مبدل به فناوری هسته ای کرده است. ما دانش را در میدان مبدل به پدافند قدرتمندی نمودیم که این آسمان آهنین را برای ایران اسلامی به ارمغان آورده است.

وی ادامه داد: در نهایت تبدیل فناوری به ثروت و تجاری سازی علم به مراتب دشوارتر است لذا اگر در دانشگاه ها نیروی انسانی عالم تربیت شد نباید با سرعت در انتظار تجاری سازی دانش و فراهم آوردن بستر حضور آنان در شرکتهای دانش بنیان در عرصه هایی بود که دانش آنان گره گشاست؛ این زمان بر است.

خطیب جمعه تهران اظهار کرد: تأکید رهبر معظم انقلاب بر تولید دانش بنیان فراهم آوردن حضور دانش در عرصه خلق ثروت و تجاری سازی علم است که امیدوارم دولت و مسئولان محترم در این راه گامهای بلندی را بردارند و ایران اسلامی در اریکه ای از اقتدار اقتصادی قرار گیرد و شاهد خلق ثروت و رفع فقر از جامعه اسلامی باشیم.