غلام‌رضا موسوی: بخش خصوصی از کمک‌های دولتی برای ساخت فیلم دفاع مقدسی بی‌بهره است
گروه هنر ــ یک تهیه‌کننده سینما گفت: سینمای دفاع مقدس بدون کمک‌های دولتی امکان ساختش فراهم نیست، شرطی که عموماً برای تهیه‌کنندگان بخش خصوصی مهیا نمی‌شود.
غلام‌رضا موسوی، تهیه‌کننده سینما در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره الزامات سینمای دفاع مقدس اظهار کرد: سینمای دفاع مقدس جزو گونه‌هایی است که باید با کمک نهادهای دولتی ادامه مسیر دهد. سینمای دفاع مقدس را از دو منظر می‌توان مدنظر قرار داد. ابتدا نگاه اجتماعی به جنگ، دوم برداشتی که در آن به صورت مستقیم به جنگ پرداخته می‌شود. در نگاه اول این امکان برای تهیه‌کننده بخش خصوصی فراهم است تا با تولید اثر در این حوزه فعال باشد، اما درباره فیلم‌هایی که نگاه مستقیم به دفاع مقدس دارند، چنین اتفاقی را نباید صادق دانست.
وی افزود: برای درک بهتر دو مثال ذکر می‌کنم. فیلم «آژانس شیشه‌ای» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، اثری در حوزه سینمای جنگ است، اما این فیلم نگاهی اجتماعی و روز به موضوع دارد. این شکل کار را تهیه‌کننده بخش خصوصی قادر است جلوی دوربین برد، اما فیلمی نظیر «تنگه ابوقریب» را تهیه‌کننده بخش خصوصی به هیچ وجه نمی‌تواند جلوی دوربین ببرد، زیرا کارهایی این‌چنینی تنها با حمایت نهادهایی چون ارتش و سپاه امکان ساختش فراهم است؛ شرطی که عموماً شامل حال ما نمی‌شود!
تهیه کننده فیلم «جنگ نفت‌کشها» ادامه داد: وقتی از عدم تخصیص بودجه برای تولید فیلم‌های دفاع مقدسی حرف می‌زنم و آن را برای سینماگرانی نظیر خود محال می‌دانم به دنبال بیان معنایی هستم، آن‌هم اینکه امکانات این گونه از سینما باید به طور رایگان در اختیار فیلمسازان بخش خصوصی قرار گیرد، اما وقتی این اتفاق رخ نمی‌دهد باید به بسیاری از روابط موجود در این ژانر شک کرد. مطلب دیگری اینکه متأسفانه در این ژانر ظرفیت انتقاد آنگونه که باید فراهم نیست، یعنی اگر بخواهیم درباره نحوه تخصیص بودجه یا کیفیت برخی آثار حرف بزنیم ناخود‌آگاه با واکنش شدید عده‌ای مواجه می شود، برای همین نیز چند سالی است که حالتی از سکون را در این سینمای دفاع مقدس می‌بینیم.
موسوی در پاسخ به این سؤال که آیا فیلم‌های دفاع مقدسی ما به لحاظ جذابیت بصری امکان رقابت را فیلم‌های جنگی سینمای روز دنیا دارد؟ اینگونه توضیح داد: این توان را داریم تا فیلم‌های ما در سطح جهان دیده شود، اما به شرطی که کارهای مورد نظر به لحاظ ساختار کیفیت لازم را داشته باشد. در ضمن ما در بحث پخش نیز نتوانسته‌ایم فیلم مورد نظرمان را آنگونه که مطلوب است در جهان پخش کنیم. برای نمونه فیلم «تنگه ابوقریب» به لحاظ ساختار ظرفیت اکران جهانی را دارد، اما متأسفانه این خواسته بنا به دلایلی محقق نشده است.
وی تأکید کرد: رایج‌ترین آسیبی که در حوزه سینمای دفاع مقدس به نظرم می‌آید سطحی‌نگری است که در این حوزه وجود دارد، چراکه در عموم کارهای مورد نظر نگاه تک‌بعدی به شخصیت‌ها می‌شود. در حقیقت در فیلم‌های دفاع مقدسی ما آدم‌ها به سیاه و سفید دسته‌بندی شده‌اند. شخصیت‌های سفید همیشه ما هستیم و افراد سیاه دشمن. این نگاه تک‌بعدی دیگر برای تماشاگر جذابیت ندارد برای همین هم از آن استقبال نمی‌کند.
موسوی با بیان اینکه ضعف قصه‌گویی آسیبی دیگر در سینمای دفاع مقدس است، تصریح کرد: متاسفانه یکی از نقیصه‌هایی سینمای دفاع مقدس ضعف در قصه‌گویی است. این نقیصه هم در کارهای ضعیف ما وجود دارد هم در کارهایی که اصطلاحاً به آن کارهای بیگ پروداکشن می‌گویند. بهترین مثال در این زمینه «تنگه ابوقریب» است. این فیلم به لحاظ داشته‌های فنی یکی از کارهای ماندگار سینمای ایران است، اما به لحاظ قصه این فیلم ضعیف عمل کرده است.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو با تأکید بر اینکه فیلم‌های مربوطه این ظرفیت را داراست تا احساس وطن‌پرستی را در کشور بیدار کند، گفت: یکی از دستاوردهای غیر قابل کتمان فیلم‌هایی دفاع مقدسی این است که این دست تولیدات قادرند احساس وطن‌پرستی را نزد ایرانیان زنده نگاه دارند. این ویژگی یک امتیاز اساسی برای هر جامعه‌ای است، چون باعث می‌شود در صورت دسترسی دشمن به این آب و خاک جوانان با انگیزه و ایمان به دفاع برخیزند. این گفته در همه جای دنیا صدق می‌کند، برای همین ما نباید از آن غافل باشیم.
تهیه‌کننده فیلم «من مادر هستم» در پاسخ به این سوال که چرا سینمای دفاع مقدسی با انگ‌هایی چون فیلم‌های دولتی یا سفارشی به حاشیه رانده می‌شود، گفت: درک نمی‌کنم چرا باید درباره این ژانر اینگونه قضاوت کرد. آیا اگر سینما بخواهد به ایثار جوانان این مرز و بوم بپردازد کار حکومتی کرده یا اینکه افتخاراتش را نشان داده است؟ نکته دیگر اینکه این قبیل تولیدات همانگونه که پیشتر گفتم بدون حمایت دولت امکان ساختشان فراهم نیست برای همین با چنین عنوان‌هایی این دست فیلم‌ها را بیش از قبل به حاشیه نرانیم.
موسوی درباره ورود سینمای طنز به موضوعات دفاع مقدسی، توضیح داد: من اینکه فیلم‌های طنز نباید به موضوعات دفاع مقدسی ورود کنند را قبول ندارم، چون معتقدم اگر در این زمینه برداشت شکلی حرفه‌ای و دقیق داشته باشد نتیجه نیز مطلوب نظر خواهد بود. بهترین گواه نیز برای این معنا فیلم سینمایی «لیلی با من است» است. این کار توانست با زبان طنز به شکلی زیبا موضوع دفاع مقدس را مد نظر قرار دهد.
گفتوگو از داود کنشلو
انتهای پیام
