IQNA

Ayetullah Ebul Kasım Alidust Fatiha suresi ekseninde gerçekleşen tefsir deslerinde şu noktalara değindi:

Önceki toplantılarda  Fatiha Suresi ile ilgili bazı noktalara değinmiştik. Bahsedilen son nokta Besmele ile ilgiliydi. Bismillah hakkında pek çok Kur'an ve fıkıh tartışmaları mevcuttur. Bu bölümde “Mâliki yevmid dîn” (Ödül ve ceza gününün tek hakimi) tabirini ele alacağız. Bu ayetle ilgili söylenebilebilecek birçok nokta var. Mülkiyetin iki türü vardır: ilki anlaşmalı ve itibarlı mülkiyet, ikincisi hakiki ve gerçek mülkiyettir. Örneğin nefsimizin uzuvlarımız üzerindeki mülkiyeti gibi, Allah’ın da dünya üzerindeki mülkiyeti gibi. Aslında gerçek mülkiyette kayyumiyet vardır.

Şimdiye kadar iki şey söyledik: Birincisi, iki çeşit mülkiyet vardır ve ikincisi, her ikisi de Allah katında tasavvur edilebilir. Aynı zamanda fıkıhi etkisi de var. Şimdi şu soru gündeme gelir. “Mâliki yevmid dîn” den kastedilen hangi mülkiyettir? Her ikiside olabilir peki hangisi?

Burada önce “yevmid dîn” ne anlama geldiğini bilmeliyiz. Müfessirler bunun kıyamet gününe işaret ettiğini söylemişlerdir. Kur’an neden kıyamet gününden “yevmid dîn” olarak söz ediyor? Dinin hesap ve ceza demek olduğunu, kıyamet gününün hem hesap günü hem de ceza günü olduğunu söylediler. Dinin daha bilinen anlamı din ve şeriattır ancak yevmid dîn”  kıyamet gününe işaret ettiği için burada onun için takdir, mükâfat veya ceza manalarını alıyoruz.

Şahsen ben Arap dilinde dinin ceza ve hesap anlamına geldiğinden şüpheliyim. Çünkü şu anda kullandığımız kelimeler İslam’ın gelişinden sonra dini kavramlardan etkilenmiştir. Mesela Kur’an’nın bazı yerlerinde iman hakkında zan ve  şüphe tabiri kullanılmıştır. Bakara suresi 46. ayeti: “Onlar kesinlikle rablerine kavuşacaklarını ve O’na döneceklerini bilen kimselerdir.” Müfessirler zan ve şüphenin anlamlarından birinin yakîn olduğunu söylemişlerdir. Gerçi bazı yerlerde iman hakkında zanında  kabul edildiği söylenebilir. Her halükarda dinin ceza ve hesap açısından tefsir edilmesi konusunda bazı düşüncelerimiz var.

Hukukun hakim olduğu ve hukuka aykırı en ufak bir sapmanın görülmediği tek yer Kıyamet Günü’dür. Allah’ın hesabı vardır ve gün aynı zamanda kanun günüdür, dolayısıyla “yevmid dîn”, hukukun üstünlüğü ve şeriat günü anlamına gelir. Aynı zamanda kanundur.

4172080